Próba zastosowania wskaźników różnorodności funkcjonalnej do oceny zbiorowisk chwastów

This paper presents an analysis of changes in functional diversity of weeds in spring barley grown in the period 1990- 2004 in crop rotation after potato with a 25% share of this cereal (potato – spring barley – field pea – winter triticale) as well as in crop rotation with its 75% share (potato – spring barley – spring barley – spring barley) in which barley was grown once and twice after the same barley crop. No weed control was used in the present experiment. Every year in the spring (at full emergence of barley) and before harvest, the species composition and numbers of individual weed species were determined, as well as their weed biomass before harvest. On this basis, the selected functional diversity indices were calculated. Multidimensional techniques were used for dividing weeds into functional groups and for the determination of some of the indices. Potato/barley crop rotation with a 25% share of barley and growing spring barley once and twice after the same barley crop did not differentiate weed functional biodiversity. The weed functional diversity indices showed different variations over time. Higher variation was usually observed for the indices calculated for the summer communities compared to the spring ones. The strength and significance of the positive correlation between weed functional diversity and precipitation in the growing season and of the negative correlation with mean temperature for the period from April to August were dependent on the measure of diversity. The functional diversity indices showed high convergence. The FD and FAD indices proved to be interchangeable.W pracy przedstawiono analizę zmian różnorodności funkcjonalnej chwastów w jęczmieniu jarym uprawianym w latach 1990-2004 w płodozmianie z 25% udziałem tego zboża (ziemniak – jęczmień jary – groch siewny – pszenżyto ozime) w następstwie po ziemniaku i w płodozmianie z 75% jego udziałem (ziemniak – jęczmień jary – jęczmień jary – jęczmień jary) w jedno- i dwukrotnym następstwie po sobie. W eksperymencie nie stosowano ochrony przed chwastami. Corocznie, wiosną (w pełni wschodów zboża) i przed zbiorem oznaczano skład gatunkowy i liczebność poszczególnych gatunków chwastów, a przed zbiorem także ich biomasę. Na tej podstawie obliczono wybrane wskaźniki różnorodności funkcjonalnej. W rozdzieleniu chwastów do grup funkcjonalnych oraz ustaleniu niektórych wskaźników wykorzystano techniki wielowymiarowe. Następstwo jęczmienia po ziemniaku w płodozmianie z 25% udziałem jęczmienia oraz jedno- i dwukrotne jego następstwo po sobie nie różnicowało różnorodności funkcjonalnej chwastów. Wskaźniki różnorodności funkcjonalnej chwastów wykazywały zróżnicowaną zmienność w czasie. Większą zmienność notowano zwykle w ramach wskaźników liczonych dla zbiorowisk letnich, niż wiosennych. Siła i istotność dodatniej korelacji różnorodności funkcjonalnej chwastów z ilością opadów za okres wegetacji oraz ujemnej ze średnią temperaturą w okresie od kwietnia do sierpnia kształtowały się zależnie od miernika różnorodności. Wskaźniki różnorodności funkcjonalnej wykazywały dużą zbieżność. Wzajemnie zastępowalne okazały się wskaźniki FD i FAD