Zapylenie, zaplodnienie i wiazanie owocow u oberzyny [Solanum melongena L.]

The aim of the investigations was to determine the regularity of pollination and fertilization as dependent on the phenotype of fl ower in eggplant. The experiment was conducted in 2005 and 2006 at the Agricultural University in Kraków, Poland. The object of the investigations was eggplant (Solanum melongena L.) ‘Epic F1’, grown in the open field. Flower phenotype (long-, medium- or short-styled), fruit setting and the number of seeds per fruit were recorded on experimental plants during the flowering period. The number of pollen tubes in the middle of the style and the number on fertilized ovules in ovaries were evaluated for all types of flowers. The course of pollination was different in particular types of eggplant flowers. Differences concerned only the number of pollen tubes and fertilized ovules of short, medium- and long-styled flowers and the number of seeds in the fruit. There was not observed any incompatibility in the growth on pollen tubes in the styles of all types of eggplant flowers. Stereomicroscopy observations of cross sections of the ovaries do not show differences in the formation and position of the ovules on the placenta. Short-styled flowers were characterized by signifi cantly lower pollination and fruit set effi ciency and they produced fruits with a signifi cantly lower number of seeds. The low number of pollen tubes, fertilized ovules and seeds can be a straight consequence of the morphology of short-styled fl owers: small-sized stigmas and spatial separation of anther pores and stigmas, which makes pollination diffi cult.Celem badań było określenie prawidłowości zapylenia i zapłodnienia u oberżyny w zależności od budowy morfologicznej kwiatu. Badania prowadzono w latach 2005 i 2006 w Akademii Rolniczej w Krakowie. Obiektem badań była odmiana Epic F1, uprawiana w polu. W okresie kwitnienia analizowano występowanie poszczególnych typów słupków (długo-, średnio- i krótko-szyjkowych). Określono liczbę łagiewek pyłkowych w przerastających szyjkę analizowanych typach słupków i liczbę zapłodnionych zalążków. Stwierdzono różnice w przebiegu zapylenia i zapłodnienia pomiędzy poszczególnymi typami słupków, dotyczące liczby łagiewek pyłkowych i zapłodnionych zalążków oraz liczby nasion w owocach. Nie stwierdzono niezgodności w przeroście łagiewek pyłkowych w szyjce słupka. Obserwacje stereomikroskopowe nie wykazały różnic w uformowaniu i ułożeniu zalążków na łożyskach poszczególnych typów słupków. Słupki krótko- szyjkowe charakteryzowała istotnie mniejsza efektywność zapylenia i zapłodnienia, a zawiązane z nich owoce zawierały najmniej nasion. Mała liczba łagiewek pyłkowych i zapłodnionych zalążków w kwiatach krótko- szyjkowych może być wynikiem małych rozmiarów znamienia i jego oddalenia od pylników, utrudniającego zapylenie