Wpływ promieniowania UV oraz nitrozoguanidyny na aktywność proteolityczną Lactobacillus casei

A suspension of Lactobacillus casei cells was expossed to UV-rays and N-methyl-N-nitroso-N-nitroguanidine (NTG) under standard conditions. The UV and NTG surviving cells showed increased proteolytic activity by 20-42% as compared with the parent strain.Wpływ czynników mutagennych - promieni UV i nitrozoguanidyny na aktywność proteolityczną komórek L. casei oceniano na ok. 1000 osobników pochodzących z populacji poddanej działaniu tych czynników. Cechowały się one podwyższoną aktywnością porteolityczną, tj. zdolnością gromadzenia produktów rozkładu białek mleka w porównaniu ze szczepem macierzystym. Stwierdzono dużą heterogenność uzdolnień w tym zakresie, zarówno w populacji macierzystej, jak i poddanej działaniu czynników mutagennych. Zwiększenie homogenności tej cechy uzyskano po kilkakrotnym działaniu czynnika mutagennego. Efekt działania mutagenów wzrastał wraz z dawką promieniowania i stężeniem nitrozoguanidyny. Najlepsze efekty uzyskano przy skojarzonym działaniu obu tych czynników mutagennych, a szczególnie dwukrotnej mutacji skojarzonej mutanta, poddanego powtórnie działaniu mutagenów po 2 miesiącach hodowli laboratoryjnej. Zastosowane czynniki mutagenne zwiększały również homogenność populacji L. casei w zakresie aktywności kwaszącej, eliminując osobniki słabokwaszące, jednakże u wyizolowanych szczepów nie stwierdzono korelacji między aktywnością kwaszącą i proteolityczną. Zmienności różnic między wynikami średnich poszczególnych serii badań mutantów i prób kontrolnych, obliczona w tekście Studenta, wykazała istotne różnice w aktywności proteolitycznej mutantów otrzymanych po działaniu zastosowanych czynników mutagennych w stosunku do szczepu wyjściowego. Pod wpływem czynników mutagennych obserwowano efekt letalny komórek zależny od stężenia i czasu działania mutagenu. Komórki potomne nie wykazywały zmian morfologicznych w stosunku do populacji macierzystej. Wyizolowane mutanty wykazywały zbliżoną dynamikę wzrostu, wyższą aktywność kwaszącą ogólną i lotną oraz duże zróżnicowanie w specyficznej aktywności proteolitycznej surowych ekstraktów enzymatycznych wobec różnych frakcji kazeiny. Większość wyizolowanych szczepów silniej niż szczep wyjściowy trawiła frakcję beta i kazeinę izoelektryczną. Szczep 5/3 wykazywał wyższą aktywność wobec frakcji alfas, natomiast UV-mutant 60/8, wobec frakcji kapa, przy czym w środowisku rośnie jednocześnie ilość azotu aminokwasowego, co wskazuje na dużą aktywność uwalniania aminokwasów z tego substratu