Effects of bioactive peptides released from cow’s milk on cardiovascular system

Obecnie na świecie wzrasta zainteresowanie składnikami bioaktywnymi, w tym peptydami biologicznie aktywnymi. Prekursorami takich peptydów mogą być białka ro-ślinne i zwierzęce, w tym białka mleka (kazeina i białka serwatkowe). Peptydy bioaktywne mogą powstawać w wyniku ograniczonej proteolizy białek zachodzącej podczas różnych procesów technologicznych (np. zastosowanie proteolitycznych kultur starterowych wykorzystywanych do przeprowadzenia fermentacji mleka). W przewodzie pokarmowym człowieka takie związki mogą powstawać podczas hydrolizy białek/peptydów prowadzonej przez enzymy trawienne (pepsynę, trypsynę i chymotrypsy-nę). Peptydy bioaktywne wpływają na funkcjonowanie układu krwionośnego, układu nerwowego i pokarmowego oraz immunologicznego. Peptydy korzystnie wpływające na układ krążenia to peptydy obniżające ciśnienie krwi (peptydy przeciwnadciśnieniowe), hamujące agregację płytek krwi (peptydy przeciwkrzepliwe), zmniejszające rozpuszczalność cholesterolu, co w konsekwencji prowadzi do obniżenia absorpcji jelitowej tego związku (peptydy hipocholesterolemiczne). Zidentyfikowano również peptydy hamujące enzymatyczną (hamowanie lipooksygenazy) i nieenzymatyczną peroksydację niezbędnych kwasów tłuszczowych (peptydy antyoksydacyjne). Peptydy bioak-tywne są składnikami wielu produktów określanymi jako „żywność funkcjonalna” lub „nutraceutyki”.Currently, bioactive food ingredients, including biologically active peptides, became a subject of the growing interests of the scientists worldwide. The precursors of these peptides can be plant or animal proteins, including milk proteins (derived from casein and whey). Bioactive peptides can be released by limited enzymatic hydrolysis of pro-teins, which takes place during different technological processes (e.g. application of microbial proteolytic starter cultures used in milk fermentation processes). Peptides with biological activity can be formed in the gastrointestinal tract during hydrolysis of proteins/longer chain peptides by digestive enzymes (pepsin, trypsin, and chymotrypsin). Bioactive peptides have impact on the cardiovascular, nervous, gastrointestinal, and immune systems. Peptides, which are beneficial to cardiovascular system posses blood pressure-lowering effect (antihypertensive peptides), inhibit blood platelet aggrega-tion (antithrombotic peptides), and they can reduce the solubility of micellar choles-terol. The latter induce the decrease of the cholesterol intestinal absorption (hypocholesterolemic peptides). There were peptides identified in food proteins, which are responsible for enzymatic- and non-enzymatic inhibition of essential fatty acids peroxidation. Their activity was defined as lipooxygenase inhibitors and antioxi-dant peptides, respectively. Biologically active peptides are the components of many food products and/or ingredients described as „functional foods” and/or „nutraceuticals”