Idiomatic expressions related to body parts. Comparison between Italian and Polish.

Praca ma na celu analizę kontrastywną frazeologizmów somatycznych, zawierających przynajmniej jeden komponent somatyczny. Część teoretyczna pracy obejmuje: obiekt pracy, granice obszaru badawczego oraz przegląd różnych typologii związków frazeologicznych wprowadzonych przez badaczy zajmującymi się tą dziedziną nauki. Kolejno przedstawiono cechy charakterystyczne związków idiomatycznych oraz główne założenia językoznawstwa kognitywnego, a następnie omówiono wybrane aspekty kognitywnego ujęcia metafory. Ze względu na odbicie związków idiomatycznych w kulturze, wprowadzono pojęcie językowego obrazu świata.Część empiryczna pracy obejmuje analizę 90 włoskich frazeologizmów zawierających w swojej strukturze formalnej co najmniej jeden z następujących komponentów somatycznych: mani (ręce), occhi (oczy), testa (głowa), bocca (usta), orecchie (uszy), naso (nos) i przedstawiono ich ekwiwalenty w języku polskim.W wyniku przeprowadzonej analizy określono poziom ekwiwalencji dla każdej pary związków frazeologicznych. Wyniki analizy przedstawiono w formie tabelarycznej.This thesis aims to comparatively analyse somatic phraseological units that include at least one somatic component. The theoretical part of the paper comprises: the subject of the work, the boundaries of the research area, and an overview of different typologies of somatic idioms, introduced by the researchers of this field of study. Then, the thesis presents the characteristics of idiomatic expressions and the main tenets of cognitive linguistics. Subsequently, the chosen aspects of the cognitive approach to metaphor are discussed. Due to the equivalence of idiomatic expressions in culture, the concept of linguistic picture of the world is introduced. The empirical part of the paper includes an analysis of 90 Italian idioms with at least one of the following somatic components: mani (hands), occhi (eyes), testa (head), bocca (lips), orecchie (ears), naso (nose), and their Polish equivalents. The results of the analysis – the levels of equivalence of each pair of idiomatic expressions are presented in a tabular form.Lo scopo del presente elaborato è l’analisi contrastiva delle espressioni fraseologiche, che riportano almeno un componente somatico.Nella prima parte di tipo teorico si è delimitato il campo della ricerca. Dopo sono state presentate alcune delle classificazioni proposte da vari studiosi che si sono occupati del tema della fraseologia. In seguito sono presentati i tratti principali delle espressioni idiomatiche.La prima parte si conclude con il sottocapitolo dedicato alle principali teorie della linguistica cognitiva e alcuni aspetti della teoria cognitivista della metafora.Visto che espressioni idiomatiche riflettono la cultura, è stata introdotta anche la nozione del relativismo linguistico.La parte empirica dell’elaborato costituisce l’analisi delle 90 espressioni idiomatiche che hanno nella loro struttura formale almeno un componente somatico: mani (ręce), occhi (oczy), testa (głowa), bocca (usta), orecchie (uszy), naso (nos).In base ai risultati dello studio si è potuto suddividere le espressioni a seconda del grado di equivalenza. I risultati dell’analisi sono presentati in forma tabellare