Associations sémantiques et syntaxiques : à l’exemple des combinaisons des verbes d’émotion dans les champs de la colère et de l’admiration en français et en arabe

International audienceThe study concerns the correspondences between French and Arabic in the expression ofemotion. For the verbs of emotion, some authors offer a classification based on syntactic criteria(Harris, 1988). Others propose a distribution of verbs based on homogeneous semantic features(Mathieu, 2000). Proposing a third way, our objective is to better understand the specificities of theverbal combining of emotion in French and Arabic through the structuring of this semantic fieldin both languages in relation to what is proposed in linguistic, literature, syntax and contrastingsemantics. We examine syntactic-semantic correspondences in the verbal combinations betweenthe two languages seeking to know if verbs belonging to the same types of emotion in the twolanguages attract the same companions. We choose to base our study on the analysis of syntacticand lexical combination (Novakova, Tutin, 2009), which allow us to identify the combination ofV_emotion studied in the two compared languages. We use Lexical priming theory (Hoey, 2005)to examine the preferred syntactic relationships of the verbal combination of emotion and to verifywhether they are linked to the semantic dimensions that they can possibly convey. We show thatsemantics is systematically connected to syntax. After presenting the theoretical framework, thecontrastive approach and the methodology of the work, and the corpus on which this research wasbased (Emolex and Arabicorpus), we propose a semantic-syntactic analysis of the combinations ofemotion verbs belonging to the lexical fields of anger and admiration, in the two compared languages.Celem artykułu jest pokazanie podobieństw w wyrażaniu emocji w języku francuskim i arab­skim na przykładzie czasowników odnoszących się do stanów emocjonalnych. Niektórzy lingwiści proponują klasyfikację wymienionych leksemów opartą na kryteriach syntaktycznych (Harris, 1988), inni – ich podział na podstawie homogenicznych cech semantycznych (Mathieu, 2000). Bio­rąc pod uwagę dotychczasową literaturę przedmiotu w obrębie składni i semantyki kontrastywnej, w badaniach skoncentrowano się na ukazaniu specyfiki łączliwości interesujących nas czasowników przez analizę sposobu ustrukturyzowania pola semantycznego nazw emocji w obu porównywanych językach. Opisano zatem syntaktyczną i leksykalno-semantyczną łączliwość czasowników (Novakova, Tutin, 2009), aby dowiedzieć się, czy leksemy czasownikowe, które nazywają ten sam rodzaj emocji w języku francuskim i arabskim, współwystępują z ekwiwalentnymi wyrazami. Pozwoliło to zidentyfikować połączenia, w skład których wchodzą czasowniki emocji w porównywanych językach. W artykule odwołano się do teorii primingu leksykalnego (Hoey, 2005), aby zbadać preferowane relacje syntaktyczne w połączeniach z czasownikami emocji i zweryfikować, czy są one powiązane z takimi parametrami semantycznymi, jak intensywność czy aspekt. Pokazano, że semantyka jest systemowo powiązana ze składnią. Po przedstawieniu ram teoretycznych analizy kontrastywnej i metodologii pracy oraz scharakteryzowaniu korpusu, na którym oparto badania (Emolex i Arabicorpus), zaproponowano semantyczno-syntaktyczną analizę związków łączliwych, należących do pól semantycznych colère (gniew, złość) oraz admiration (podziw) w języku francuskim i arabskim