Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde kurulacak bölgesel kalkınma ajansları üzerine bir değerlendirme

Türkiye AB’ye giriş süreci kapsamında, yıllardır uygulamakta olduğu teşvik sistemi üzerine oturan bölgesel gelişme politikalarını terk ederek yeni bir uygulama aşamasına girmiştir. AB’nin bütün aday ülkelere benimsettiği bu yeni yaklaşımın temel kurumu Bölgesel Kalkınma Ajansları (BKA)’dır. BKA’lar; kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasında işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, ulusal kalkınma planlarında öngörülen politikalara uyumlu bir şekilde bölgesel gelişmeyi hızlandırmak ve sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgelerarası ve bölge-içi gelişmişlik farklarını azaltmak üzere oluşturulmaktadırlar. Türkiye’nin NUTS Projesi kapsamında tespit edilen 26 İstatistiki Bölge Birimi’nde 5449 Sayılı Kanun çerçevesinde BKA kurulması ve bunların 3’ünün Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunması kararlaştırılmıştır. 5449 Sayılı Kanun’da Güneydoğu Anadolu Bölgesi kurulacak BKA’lar için Türkiye genelindeki yapılanmadan farklı bir uygulama öngörülmüştür. Ancak Bölge’de kurulacak BKA’ların yapısı ve göreceği hizmetlerle ilgili olarak önemli düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada, yurtdışındaki BKA’ların faaliyetleri, Türkiye’nin ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin sosyo-ekonomik yapısı göz önünde bulundurularak Bölge’de kurulacak BKA’ların yapısı ve işlevleriyle ilgili birtakım öneriler getirilmiştirIn the process of entering EU, Turkey has started to practice a new application by leaving existing regional development incentive system. This new approach is based on the Regional Development Agencies (RDA) which are imposed to the EU candidate countries by the EU. RDAs are established to develop the cooperation between government, private sector and non-governmental organizations, to speed up the regional economic development activities by incentiving regional investments and encouraging public participation on regional development, and to remedy regional development differences. In the frame of the Law number 5449, it is decided to establish RDAs in 26 Regional Statistics Unit which are determined by the NUTS Project of Turkey, and to establish three of these RDAs in Southeast Anatolia Region. For those mentioned RDAs in that region, a different application is offered comparison to the whole establishment in Turkey by the Law number 5449. However, some important arrangements should be done about structure of the RDAs and their missions. In this study, some suggestions are presented about the structure and the functions of the RDAs by giving importance to the socio-economical structure of Southeast Anatolia Region and of Turkey