Alt ekstremite kırıklarında epidural anesteziye ek olarak monitorize anestezi bakımı uygulamasında intravenöz deksmedetomidin ve ketamin infüzyonunun intraoperatif ve postoperatif etkilerinin karşılaştırılması=The intraoperative and postoperative effects of dexmedetomidine andketamine infusions added to epidural anesthesia in patients undergoing lower extremity surgery under monitored anesthesia care

Alt ekstremite cerrahisi uygulanacak, yaşları 18-80 arasında değişen, ASA I-II grubundan 60 olgu randomize olarak 3 gruba ayrıldı. Operasyondan 45 dakika önce intramüsküler 0.5 mg atropin ve 0.07 mg/kg midazolam premedikasyonu; operasyon odasında 3 yollu EKG, non-invaziv kan basıncı ve periferik O2 satürasyonu monitörizasyonu uygulanan olgulara, lateral dekübit pozisyonda, steril koşullarda, L2-3 veya L3-4 aralığından 16 G Touhy ile median yaklaşımla, serum fizyolojiğe karşı direncin kaybolması yöntemi ile epidural aralık tanınarak kateter uygulandı. Lidokain %2 2mL test dozundan sonra 14 mL %0.5 bupivakain epidural aralığa enjekte edildi. Duyusal blok soğuk-sıcak ayrımının hasta tarafından yapılamaması ve pinprick testi ile, motor blok bromage skalası ile belirlendi. Epidural enjeksiyonla aynı anda intravenöz infüzyonlar başlatıldı: Grup I'e % 0.9 NaCl, Grup II'ye 0.5 ?g/kg/saat deksmedetomidin, Grup III'e 0.5 mg/kg/saat ketamin infüzyonu uygulandı. Premedikasyon öncesi, operasyon masasına alındığında, infüzyon süresince 10'ar dakika ara ile hemodinamik veriler; 15'er dakika ara ile dakika solunum sayısı, oksijen satürasyonu, sedasyon; 60 dakika arayla kanama miktarı, idrar volümü, vücut ısısı kaydedildi. Olgular ağrı duyduğunda 50 ?g fentanil ve 6 mL bupivakain enjekte edildi ve verilen dozlar kaydedildi. Postoperatif analjezi amacıyla hasta ilk ağrı duyduğunda %2 lidokain ve morfin ile hasta kontrollü epidural analjezi uygulandı. Operasyon bitiminde (0), 30 ve 60.dakikalarda, 2, 4, 8, 12, 24 ve 48. saatlerde hemodinamik ölçümler, dakika solunum sayısı, oksijen saturasyonu ölçüldü, sedasyon ve ağrı skorları sorgulandı. Sedasyon, Ramsay sedasyon skalası ve ağrı vizüel analog skala ile değerlendirildi. Hasta kontrollü epidural analjeziye rağmen vizüel analog skala>3 olduğunda 8 mg lornoksikam intravenöz uygulandı. Postoperatif 24 ve 48. saatlerde morfin ve ek analjezik tüketimi, epidural giriş yerinde enfeksiyon belirtileri, yan etkiler ve diğer ek tedaviler kaydedildi. Üç grup arasında blok oluşma süreleri, periferik oksijen saturasyonları, dakika solunum sayısı, vücut ısısı, idrar ve kanama miktarları, kateter giriş yerinde enfeksiyona ait bulgular ve yan etkiler açısından anlamlı fark bulunmadı. İntraoperatif 45.dk, 60.dk, 75.dk, 90.dk, 105.dk, 150.dk SAB ve 45.dk ve 105.dk diyastolik arter basıncı değerleri deksmedetomidin grubunda ketamin grubundan düşük bulundu (p<0.05). Postoperatif dönemde ilk analjezik gereksinim süresi, epidural morfin tüketimi, 24 ve 48. saatlerde ek analjezik tüketimi, ağrı skorları, antiemetik kullanımı deksmedetomidin grubunda daha düşük bulundu (p<0.05). Ek analjezik tüketimi postoperatif 48.saatte ketamin grubunda da kontrol grubuna göre anlamlı düşük bulundu (p<0.05). Sonuç olarak, intraoperatif SAB ve DAB değerlerini deksmedetomidin grubunda daha düşük, postoperatif dönemde ilk analjezik gereksinim süresi, epidural morfin tüketimi, ağrı skorları, ek analjezik tüketimi ve yan etkiler açısından her iki ilacın da etkinliklerini benzer bulduk. Uygun olgu seçiminde her iki ajanında kullanılabileceği, fakat deksmedetomidin infüzyonunun postoperatif analjezi açısından ketamine göre daha uygun olabileceği kanısına vardık. Anahtar kelimeler: Epidural anestezi, monitörize anestezi bakımı, intraoperatif sedasyon, postoperatif analjezi, deksmedetomidin, ketamin, intravenöz infüzyonAbstractSixty patients undergoing lower extremity surgery who were aged between 18-80 and in ASA group I or II were randomised into three groups. Patients were premedicated with 0.5 mg atropine and 0.07 mg/kg midazolam im; after electrocardiography, non-invasive blood pressure and pulseoxymetry monitorisation 14 mL % 0.5 bupivacaine was introduced from the epidural catheter. At the same time, infusions were: % 0.9 NaCl to Group I, 0.5 ?g/kg/h dexmedetomidine to Group II, 0.5 mg/kg/h ketamine to Group III. Before premedication, on the operation table, while infusion continues hemodynamic measurements with 10 minutes intervals; respiratory rate, oxygen saturation, sedation with 15 minutes intervals; and bleeding volume, urine volume and skin temperature with 60 minutes intervals were recorded. When the patients felt pain, 50 ?g fentanyl and 6 mL bupivacaine were added. Postoperatively, patient controlled epidural analgesia contents of %2 lidocaine and morphine were applied. At the end of the operation (0), 30. and 60. minutes, 2, 4, 8, 12, 24, 48. hours hemodynamic measurements, respiratory rate, oxygen saturation, sedation and pain scores were recorded. In addition, visual analog scale>3, then 8 mg intravenous lornoxicam was administered. Morphine and lornoxicam consumption, enfection symptoms around the catheter, side effects, additif treatments were recorded at 24 and 48. hours postoperatively. Three groups? block formation time, peripheral oxygen saturation, respiratory rate, skin temperature, urine and bleeding volume, infection symptoms around the catheter and side effects were similar. Intraoperatively 45-150.min systolic; at 45 and 105.min diastolic pressures were lower in dexmedetomidine group than ketamine group.(p<0.05). Postoperatively, first analgesic duration, morphine, lornoxicame and antiemetic consumption, pain scores were lower in medication groups than control group. (p<0.05, p