Fundamentals of tax compliance, the concept of tax ethics andanalysis of the factors determining tax ethics: Ankara provincial example

Bu çalışmada, vergiye uyumda mükellef davranışlarının temelleri, vergi ahlakı kavramı ve vergi ahlakını belirleyen faktörler değerlendirilmiş ve çalışma ile ilgili pratik sonuçların ortaya konulması için, Ankara ilindeki vergi yükümlülerine anket uygulanmıştır. Çalışmada genel amaç, vergiye gönüllü uyuma etki eden faktörleri, mükellef tutum ve davranışlarının oluşmasını sağlayan sosyal ve psikolojik etkenleri, vergi ahlakını etkileyen faktörleri inceleyerek toplumdaki vergi uyum düzeyini iyileştirmek için gerekli koşulları analiz etmektir. Vergi uyumunun sağlanmasında uygulanan yaptırım ağırlıklı klasik yöntemlerin günümüzde artık yetersiz kaldığı, verginin sosyo-psikolojik etkilerinin analiziyle birlikte daha iyi anlaşılmıştır. Vergi yüklenicilerinin vergiyi nasıl algıladıkları, vergileme karşısındaki psikolojik tutumları, psikolojileri üzerinde oluşan olumlu ve olumsuz etkiler, yükümlü davranışlarını etkileyerek, vergiye uyma veya uymama durumlarını belirleyecektir. Bugün Dünya'da ve Türkiye'de vergi uyumsuzlukları sonucu oluşan, vergi kayıp ve kaçakları ciddi sorunlar oluşturmaktadır. Bu sorunlar oluşmadan önce müdahalede bulunmak, vergi uyumsuzluk sebeplerini analiz etmek, vergi uyumunu etkileyen ahlaki ve davranışsal faktörleri belirlemek, bu faktörlere yönelik iyileştirici yöntemler oluşturmak, uygun vergi politikaları yapmak, bu sorunların çözümünde etkili olabilecektir. Çalışmanın ilk bölümünde verginin tanımı yapılmış, verginin devlet gelirleri içerisindeki yerinden bahsedilmiştir. Vergileme ilkeleri, amaç ve özelliklerine değinilmiş son olarak vergi yükü kavramı açıklanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde vergi uyumu, vergi uyumunun davranış bilimleri ile ilişkisi, vergi ahlakı ve vergi ahlakını belirleyen faktörler analiz edilmiştir. Çalışmanın son bölümünde, Ankara ilinde yaşayan vergi yükümlüleri üzerinde yapılan anket çalışmasının sonuçları değerlendirilmiştir.In this study, the basics of taxpayer behaviors in tax compliance, the concept of tax morale and the factors determining tax morale were evaluated and a questionnaire was applied to taxpayers in Ankara in order to reveal the practical results of the study. The general purpose of the study is to analyze the necessary conditions to improve the level of tax compliance in the society by examining the factors that affect voluntary compliance with tax, the social and psychological factors that lead to the formation of taxpayer attitudes and behaviors, and the factors that affect tax morale. With the analysis of the socio-psychological effects of tax, it has been better understood that the sanction-weighted classical methods applied in ensuring tax compliance are no longer sufficient. How tax contractors perceive tax, their psychological attitudes towards taxation, positive and negative effects on their psychology will affect taxpayer behaviors and determine their compliance or non-compliance with tax. Today, tax losses and evasion, which occur as a result of tax incompatibility in the world and in Turkey, constitute serious problems. Intervening before these problems occur, analyzing the causes of tax non-compliance, determining the moral and behavioral factors affecting tax compliance, creating remedial methods for these factors, making appropriate tax policies will be effective in solving these problems.In the first part of the study, the definition of tax is made, the place of tax in state revenues is mentioned, taxation principles, objectives and features are mentioned, and finally the concept of tax burden is explained. In the second part of the study, tax compliance, the relationship between tax compliance and behavioral sciences, tax morale and the factors that determine tax morale are analyzed. In the last part of the study, the results of the survey on taxpayers living in Ankara were evaluated