EĞİTİM YÖNETİMİNDE MOTİVASYON VE KARAR ALMA SÜRECİNDE ARKADAŞLIK İLİŞKİLERİNİN ROLÜNÜN ANLAŞILMASI

In this study, it is aimed to understand the role of friendship relations established in the school environment in motivation and decision-making processes through interviewing with teachers and administrators working in a private school in Ankara working under the Ministry of National Education. Motivation is an important factor that should be considered for both the institution and the employees, because the job satisfaction and productivity of the employees are directly related to the motivation they have. Decision-making processes are also an essential mechanism that works both instantaneously and in the long term in an institutional setting. Besides, friendship relations develop as a result of the time teachers and administrators spend at school and the common goals they have, and these relations play a solid role in the construction of motivational aspects and decision-making processes of institutional life. This study employs qualitative research methods, designed as a single instrumental case study which consists of 7 teachers from different branches working at primary and secondary education levels and 3 vice-principals. Semi-structured interviews are used as instruments for data collection. In the study, deductive and v inductive coding was applied as an approach, the themes were evaluated as research questions, and the categories were coded through the answers given by the participants to the interview questions matching the research questions. As a result of the fieldwork, one of the main issues that has a role in the motivation of the teachers is the student factor. Also, the friendship relations that teachers establish with their colleagues and administrators and the friendship relations that administrators establish with each other also have a role in the construction of motivational aspects of work life. Along the decision-making processes, it is found that the teachers are generally included in the process, but the administrators make the final decision in the general framework. It is observed that decisions taken are instantaneously and the expectations of parents are prioritized. In addition, it is addressed that friendship relations are disabled in decision-making process and are not included in the process. As a result, the perspectives of teachers and administrators indicate that friendship relations have a positive constructive role in motivation, but this is not valid for the decision-making processes.Bu çalışmada Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak Ankara’da faaliyet gösteren bir özel eğitim kurumunda çalışan öğretmen ve yöneticilerle görüşmeler yapılarak okul ortamında kurulan arkadaşlık ilişkilerinin motivasyon ve karar alma süreçlerindeki rolünü anlamak amaçlanmıştır. Motivasyon hem kurum hem de çalışanlar için göz önünde bulundurulması gereken önemli bir unsurdur çünkü çalışanların iş tatmini ve üretkenlikleri sahip oldukları motivasyon ile ilişkilidir. Karar alma süreçleri de bir kurumda hem anlık olarak hem de uzun vadede işleyen bir mekanizmadır. Bunların yanı sıra, öğretmenler ve yöneticilerin okulda geçirdikleri zamanlar ve sahip oldukları ortak amaçlar neticesinde arkadaşlık ilişkileri gelişir ve bu ilişkiler motivasyon ve karar alma süreçlerinde rol üstlenirler. Nitel araştırma yöntemlerinden tekli vaka çalışması olarak tasarlanan bu araştırmada çalışma grubunu Ankara ilinde özel bir okulda ilk ve ortaöğretim seviyelerinde görev yapan farklı branşlardan 7 öğretmen ve farklı kademelerden sorumlu olan 3 müdür yardımcısı oluşturmaktadır. Veri toplama vi i için yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Çalışmada yaklaşım olarak tümdengelim ve tümevarım kodlaması uygulanmış, temalar araştırma soruları olarak belirlenmiş, kategoriler ise araştırma soruları ile eşleşen görüşme sorularına katılımcıların vermiş olduğu yanıtlar üzerinden kodlanarak ortaya çıkarılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre, öğretmenlerin büyük çoğunluğu için okul içinde motivasyonlarını olumlu olarak etkileyen temel etken öğrencilerdir. Ayrıca, öğretmenlerin meslektaşları ve yöneticiler ile kurdukları arkadaşlık ilişkileri ve yöneticilerin birbirleri ile kurdukları arkadaşlık ilişkileri motivasyonlarını olumlu yönde etkilemektedir. Karar alma süreçlerinde ise öğretmenlerin genel olarak sürece dahil edildiklerini fakat genel çerçevede yöneticilerin son kararı verdikleri bulgusuna ulaşılmıştır. Alınan kararların anlık olması ve karar alma sürecinde veli beklentisinin ön planda tutulması öğretmenler tarafından olumsuz durumlar olarak belirtilmiştir. Ayrıca arkadaşlık ilişkilerinin karar almada devre dışı bırakıldığı ve sürece dahil edilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, öğretmenler ve yöneticilerin bakış açıları arkadaşlık ilişkisinin motivasyona olumlu yönde etkisi olduğu fakat karar alma süreçlerinde bu ilişkilerin dahil edilmediğini göstermiştir.M.S. - Master of Scienc