Kıyı Koruma Yapıları Gerisinde Dalga Aşması Kaynaklı Oyulmaların Fiziksel Modellenmesi

Bu çalısmada, tas dolgu kıyı tahkimatı gerisinde koheziv olmayan geri alan malzemesi ile doldurulmus dolgu alanında dalga asması kaynaklı geri alan yüzey degisimleri fiziksel model deneyleri ile arastırılmıstır. Deneyler Orta Dogu Teknik Üniversitesi, Insaat Mühendisligi Bölümü, Kıyı ve Deniz Mühendisligi Laboratuvarı?nın düzensiz dalga kanalında gerçeklestirilmistir. Deneyler düzensiz dalgalar için gerçeklestirilmistir. Hidrodinamik ve morfolojik olmak üzere iki temel asamadan olusmustur. Birinci asamada morfolojik deneylerde kullanılacak dalga kosulları ve bu dalga kosullarına ait dalga asması debileri arastırılmıstır. Bu deneylerde üretilen dalga serilerinde mevcut ölçekte çalısılabilecek en genis dalga asma debisi aralıgı hedeflenmistir. Ayrıca aynı dalga yüksekligine ve farklı dalga dikliklerine sahip ve aynı dalga kosuluna ve farklı dalga serileri sahip seriler de üretilerek dalga dikliginin ve dalga serilerindeki rastgelelik durumu da arastırılmıstır. Deneylerin ikinci asamasında ise seçilen dalga kosulları için yapı gerisindeki dolgu alanındaki yüzey degisimleri arastırılmıstır. Deneylerde asma debilerinde farklı olarak geri alan yüksekligi olarak isimlendirilen yapı gerisinde kret kotu ile dolgu alanı yüzey kotu arasındaki mesafe de degisken tutulmustur. Ayrıca seçilen bir deney farklı ortalama tane çapına sahip dolgu alanı malzemesi için tekrar edilmistir. Deneyler neticesinde geri alan yüzey degisimleri ile geri alan yüksekligi arasında belirgin bir iliski gözlenmemistir ancak asma debisi ile bu degisimler arasında yüksek bir korelasyon gözlenmistir ve bu iliskiler boyutsuz ifadeler ile verilmistir. Oyulma zaman ölçegi ve denge süresinin asma debisi ve geri alan yüksekligi ile olan iliskilerinde yüksek bir korelasyon gözlenmemistir. Genel olarak asma debisi arttıkça zaman ölçeginin azaldıgı ancak denge süresinin arttıgı gözlemistir. Geri alan yüksekligi arttıkça da her iki sürenin de arttıgı gözlenmistir