DOĞU AKDENİZ, MERSİN KÖRFEZİ’ NDEKİ BALIK VE OMURGASIZ BİYOÇEŞİTLİLİĞİNİN DNA BARKODLAMA TEKNİKLERİ KULLANILARAK ARAŞTIRILMASI

Cataloguing the biodiversity of marine ecosystems is critical for several implications: e.g. protecting species under threat, detecting alien species or ecosystem based management etc. The eastern Mediterranean Sea is a hot spot for bioinvasion, however its biodiversity had been poorly studied. In the view of the ongoing changes in the Mediterranean, fish and invertebrate biodiversity of Mersin Bay were evaluated in this study by using DNA barcoding techniques, based on the mitochondrial cytochrome oxidase subunit I (COI) gene, coupled with morphological identifications of specimens. Sampling was performed by trawl surveys in Mersin Bay between May 2014 and June 2015. All fish specimens were identified to species level by morphological examination and invertebrate species were categorized initially and later identified by molecular analyses. As a result, 186 marine specimens, 101 of which are fish, 29 arthropods, 35 mollusks, 6 annelids, 2 polychaetes, 9 echinoderms and 4 ascidians were analyzed using both methods. Out of 36 fish species analyzed, 14 were Lessepsian migrants. An Indo-Pacific anchovy species, Encrasicholina punctifer, is recorded for the first time in the Mediterranean ichthyofauna. Barcode records of 23 fish and 18 invertebrate species for Turkey and of 6 invertebrate species for the Mediterranean Sea were provided for the first time with this study. The sequence data, trace files and specimen details were submitted to the Barcode of Life Data System (BOLD; Ratnasingham and Hebert, 2007). Genetic divergence increased with higher taxonomic level. Conspecific and congeneric distances were 0.66% and 14.84% for fish species, while 0.99% and 13.58% for invertebrate species, respectively. In general, specimen identifications and biodiversity measures were consistent with taxonomic status and earlier studies demonstrating the usefulness and efficiency of the method.Denizel biyoçeşitliliğin kayıt altına alınması birçok açıdan önemli bir konudur: örn. tehlike altındaki türlerin korunması, istilacı türlerin tespiti veya ekosistem temelli yönetim stratejilerinin belirlenmesi. Doğu Akdeniz, biyoçeşitlilik konusunda az çalışmış bir bölge olmakla birlikte biyo-istila konusunda da bir “hotspot” konumundadır. Bu çalışmada, Mersin Körfezi’nin balık ve omurgasız biyoçeşitliliği morfolojik tanımlamalar ve mitokondriyal sitokrom oksidaz altunite I (COI) genine dayanan DNA barkodlama teknikleri kullanılarak araştırılmıştır. Örneklemeler Mersin Körfezi’nde Mayıs 2014 ve Haziran 2015 tarihleri arasındaki trol seferleri ile yapılmıştır. Balık örneklerinin tümü morfolojik inceleme ile tür seviyesinde tanımlanırken, omurgasız türleri öncelikle morfolojik inceleme ile gruplandırılmış, ardından moleküler analizler ile de tanımlanmıştır. Sonuç olarak, 101 balık, 29 eklem bacaklı, 35 yumuşakça, 6 halkalı ve 2 fıstığımsı solucan, 9 denizyıldızı ve 4 tulumlu olmak üzere toplam 186 denizel örnek bu metodlar kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz edilen 36 balık türünden 14’ünün Lessepsiyen türler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, Hint-Pasifik kökenli bir hamsi türü, Encrasicholina punctifer, Akdeniz ihtiyofaunasında ilk defa kayıt altına alınmıştır. 23 balık ve 18 omurgasız türünün Türkiye kıyıları için ve 6 omurgasız türünün Akdeniz için ilk barkod kayıtları veritabanına yüklenmiştir. Bütün örneklerin DNA dizi verileri, iz dosyaları ve örnekleme bilgileri BOLD Sistemi’ne (Ratnasingham and Hebert, 2007) yüklenmiştir. Genetik farklılığın daha yüksek taksonomik seviyelerde arttığı görülmüştür. Ortalama tür içi uzaklıkların ve aynı cinsin farklı türleri arasındaki uzaklıkların balık türleri için %0.66 ve %14.84, omurgasız türleri için ise sırasıyla %0.99 ve %13.58 olduğu tespit edilmiştir. Tür tanımlamaları ve biyoçeşitlilik sonuçları açısından önceki çalışmalar ile uyumlu sonuçlar elde edilmiştir.M.S. - Master of Scienc