Stosunki między Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Radziecką a Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką w latach dwudziestych XX w.: aspekty dyplomatyczne i administracyjno-instytucjonalne

The article discusses the specifity of the relations between the RSFSR and the Ukrainian SSR in 1919–1929. The authors present the relations between the goverments of the two republics and actions of the Russian side aiming to transforme into the unitary state, initially rather loosely connected among them the constituent elements of the Soviet state. Relations between RSFSR and the Ukrainian SSR were burdened with significant disavantages from the very beginning, as the former appropriates the rights of the union center. The article explains also the role and the place of the permanent representations of the union republics in Moscow, as well as the influence of the commissioners (Ukrainian government representatives in Moscow) on Soviet Russia’s policy towards Ukraine. Permenent ignoring by the government in Moscow of Ukraine’s needs and expectations, prompted the leadership of the party and the government of Ukrainian SSR to seek protection of its economic interests at the institutional level. With the creation of the USSR, the legal status of the republics included in that state changed. Relations between the republics lost their interstate character. In place of the existing ones, new representations were established to ensure the maintenance of permanent ties between the government of the RSFSR and the governments of the union republics.Stosunki między Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Radziecką a Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką w latach dwudziestych XX w.: aspekty dyplomatyczne i administracyjno-instytucjonalne W artykule omówiono specyfikę stosunków między RFSRR a Ukraińską SRR w latach 1919–1929. Autorzy przedstawili stosunki pomiędzy rządami obu republik oraz działania strony rosyjskiej zmierzające do przekształcenia w państwo o charakterze unitarnym dość luźno powiązane ze sobą początkowo elementy składowe państwa radzieckiego. Stosunki między RFSRR a Ukraińską SRR od początku obarczone były istotnymi wadami, ponieważ ta pierwsza przywłaszczyła sobie prawa przynależne związkowemu centrum. W artykule wyjaśniono też rolę i miejsce stałych przedstawicielstw republik związkowych w Moskwie, jak również wpływ komisarzy (reprezentantów rządu ukraińskiego w Moskwie) na politykę sowieckiej Rosji wobec Ukrainy. Permanentne ignorowanie przez rząd w Moskwie potrzeb i oczekiwań Ukrainy, skłoniło kierownictwo partii i rząd Ukraińskiej SRR do poszukiwania ochrony jej interesów gospodarczych na poziomie instytucjonalnym. Wraz z utworzeniem ZSRR zmienił się status prawny republik wchodzących w skład tego państwa. Stosunki między republikami straciły charakter międzypaństwowy. W miejsce dotychczas funkcjonujących, utworzono nowe przedstawicielstwa, które miały zapewnić utrzymywanie stałych powiązań między rządem RFSRR a rządami republik związkowych