The effect of moral distress levels of surgical nurses on nursing care behaviors and related factors

Amaç: Bu araştırma cerrahi hemşirelerinin ahlaki sıkıntı düzeylerinin hemşirelik bakımı davranışları üzerine etkisi ve ilişkili faktörleri belirlemek amacı ile yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, analitik-kesitsel olarak, Ocak 2020 ve Eylül 2020 tarihleri arasında, bir üniversite hastanesinde cerrahi klinikler, cerrahi yoğun bakımlar ve ameliyathanede çalışan hemşirelerle gerçekleştirilmiştir. Çalışma öncesi araştırmanın etik kurul onayı ve kurum izni alınmıştır. Araştırma kabul kriterlerine uyan ve çalışmaya katılmayı kabul eden hemşirelere çalışma hakkında bilgi verildikten sonra sözlü ve yazılı onam alınmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan Hemşire Tanıtım Formu, Ahlaki Sıkıntı Ölçeği, Bakım Davranışları Ölçeği-24 formları ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler sayı yüzde, ortalama, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Hemşirelerin cinsiyet (p<0,05), eğitim durumu (p<0,05), çalıştıkları klinik (p<0,001), günlük bakım verilen hasta sayısı (p<0,05), kliniğin cerrahi girişim sayısı (p<0,001), çalıştığı birimdeki hemşirelik bakımını yeterli bulma (p<0,05), yaşadığı ahlaki sıkıntıdan dolayı istifa etmeyi düşünme (p<0,001) durumları ile Ahlaki Sıkıntı Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Hemşirelerin eğitim durumu, hasta bakımına yeterli zaman ayırma, çalıştığı birimdeki hemşirelik bakımını yeterli bulma durumu ile Bakım Davranışları Ölçeği-24’den aldıkları toplam puan ve güvence, bağlılık, saygı alt boyut puan ortalamaları arasında, günlük bakım verilen hasta sayısı ile güvence alt boyut puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05). Ahlaki Sıkıntı Ölçeği ile Bakım Davranışları Ölçeği-24 puan ortalamaları arasında ise istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). vii Sonuç: Çalışmamızda; cerrahi hemşirelerinin ahlaki sıkıntı yaşama düzeylerinin düşük, bakım davranışları algısının olumlu anlamda yüksek düzeyde olduğu, ahlaki sıkıntı düzeylerinin bakım davranışları üzerine etkisinin olmadığı bulunmuştur.Aim/Purpose: The purpose of this study was to specify the effects of surgical nurses’ moral distress on nursing caring behaviours and related factors. Material and Method: This analytical cross-sectional study was carried out with the nurses in the surgery service, intensive care units and operating theatre of a university hospital between January 2020 and September 2020. Ethics committee approval and institutional permission of the research were obtained before the study. After informing the nurses who met the research acceptance criteria and agreed to participate in the study, verbal and written consent was obtained. Data in the study was collected using “Nurse Introduction Form”, “Moral Distress Inventory” and “Caring Behaviours Inventory-24” forms. Descriptive statistics, number percentage, mean, correlation and regression analysis were used to analyse data. Results: A statistically significant difference was found between nurses’ gender(p<0,05), education level (p<0,05), the department they work in (p<0,001), the number of patients they care for (p<0,05), the number of operations carried out in their departments (p<0,001), satisfaction with level of nursing care in their departments (p<0,05), consideration of resigning due to moral distress (p<0,001) and total mean scores of the Moral Distress Scale. A statistically significant difference was found between education level, allocating enough time for patient care, satisfaction with level of nursing care in their departments, and the total score they got from the Caring Behaviours Scale-24, commitment, assurance and the mean scores of the sub-dimensions of respect; the number of patients receiving daily care and the subdimension score of assurance (p<0,05). There was no statistically significant difference between the mean scores of the Moral Distress Scale and the Caring Behaviours Scale-24 (p>0,05). ix Conclusion: It was found that surgical nurses’ level of Moral Distress was low, the perception of caring behaviours was high in a positive sense and the level of moral distress had no effect on caring behaviours.İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER ..………………………………………….………...………...….…. i SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ …..………………….…………..….…. iv TABLOLAR DİZİNİ ….………….……..………………...……………….…..…… v ÖZET…………….………….…………………………...………………………..… vi ABSTRACT ……………………………………………………………….……..…. .viii 1. GİRİŞ …………………….………………...………………………….……...….. 1 1.1. Problemin Tanımı ve Önemi ………………………………….…...…………… 1 1.2. Araştırmanın Amacı ………………………………………..………..….……… 6 1.3. Araştırmanın Soruları ………………………………………..…………………. 6 2. GENEL BİLGİLER …………………..…………………………………......…… 7 2.1. Ahlaki Sıkıntı Kavramı …...…………………………...………………..…....… 7 2.1.1. Ahlaki Sıkıntıya Neden Olan Faktörler ....….……………………………..…... 8 2.1.2. Ahlaki Sıkıntının Etkileri…....………………………………………….….…. 8 2.1.3. Ahlaki Sıkıntı ile Başetme Yolları....….……….....………………..…….…… 10 2.2. Hemşirelik Bakım Davranışları …...…….………….……………..…………… 11 2.2.1. Cerrahi Hemşireliği ve Hasta Bakımı..………….………………..……...…… 14 3. GEREÇ VE YÖNTEM ……...…………………………………….…..……….… 16 3.1. Gereç …………………………...…………………………....…..……..……..... 16 3.1.1. Araştırmanın Türü……………………..………………….…..….…...………. 16 3.1.2. Araştırmanın Evreni ve Örneklem Büyüklüğü………………………………... 16 3.1.3. Verilerin Toplanma Tarihi………………...………………...…..…………..... 17 3.1.4. Veri Toplama Araçları ….………………..……………..….….…………….... 17 3.1.4.1. Hemşire Tanıtım Formu ……………..….…….……………….………….... 17 ii 3.1.4.2. Ahlaki Sıkıntı Ölçeği ………….……..……..…………………………..….. 17 3.1.4.3. Bakım Davranışları Ölçeği-24 ……..……........……………………….…… 19 3.2. Yöntem ………………………………...……………………………………….. 20 3.2.1. Araştırmada Uygulanan ve Kullanılan Yöntem..…………..………………… 20 3.2.2. Araştırmanın Bağımlı ve Bağımsız Değişkenleri.……………....….……….... 21 3.2.3. Verilerin Değerlendirilmesi.……………….………………..…..….………… 21 3.2.4. Verilerin Araştırmaya Kabul Edilme ve Araştırmadan Çıkarılma Kriterleri..... 21 3.2.5. Uygulanan İstatiksel Testler………………….……………………………….. 22 3.2.6. Araştırmanın Etik Yönü.…...…………...……………..…………...…………. 22 3.2.7. Araştırmanın Sınırlılıkları ve Güçlükleri..……………..…………...…………. 22 4. BULGULAR ……………………...…………………….……………………....... 23 4.1. Hemşirelerin Tanıtıcı Özelliklerine İlişkin Bulgular ...…………….…..……….. 23 4.2. Hemşirelerin Tanıtıcı Özelliklerine Göre Ahlaki Sıkıntı Ölçeği Puan Ortalamaları ile Hemşirelerin Hasta Bakımına ve Ahlaki Sıkıntıya İlişkin Düşüncelerine Göre Ahlaki Sıkıntı Ölçeği Puanlarının Karşılaştırılmasına İlişkin Bulgular..………………………………….…………………..…..….... 26 4.3. Hemşirelerin Tanıtıcı Özelliklerine Göre BDÖ-24 Puan Ortalamaları ile Hemşirelerin Hasta Bakımına ve Ahlaki Sıkıntıya İlişkin Düşüncelerine Göre BDÖ-24 Puan Ortalamalarına İlişkin Bulgular..………..……..………....…… 31 4.4. Ahlaki Sıkıntı Ölçeği ile BDÖ-24 Puan Ortalamaları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi………….…...….……………………....…………………..…….. 39 5. TARTIŞMA …………..……….…………………...……...….……………...…... 40 5.1. Hemşirelerin Tanıtıcı Özelliklerine Göre Dağılımının Tartışılması…………...... 40 iii 5.2. Hemşirelerin Tanıtıcı Özelliklerine Göre ve Ahlaki Sıkıntıya İlişkin Düşüncelerine Göre Ahlaki Sıkıntı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Tartışılması…...………………………………………………………………... 41 5.3. Hemşirelerin Tanıtıcı Özelliklerine Göre BDÖ-24’den Aldıkları Puanların Tartışılması…...……………...………………………………………………... 45 5.4. Hemşirelerin Ahlaki Sıkıntı Düzeylerinin Bakım Davranışları Üzerine Etkisinin Tartışılması………...……………………………………………………….….. 55 6. SONUÇ VE ÖNERİLER ……………………………..…………..………….….… 57 KAYNAKLAR ..…………...…………………...……...……………………….…… 59 EKLER ……...……………………………………………………………………….. 75 Ek 1 (Hemşire Tanıtım Formu) ...………………………….. ….……………….…… 75 Ek 2 (Ahlaki Sıkıntı Ölçeği) ……………..…….…..……………...……………….… 77 Ek 3 (Bakım Davranışları Ölçeği-24)………………………………………………... 7