Plangebied S-1396 (Molenweg 2c-2d) in Elden, gemeente Arnhem: Archeologisch vooronderzoek: een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek (verkennend booronderzoek)

In opdracht van WSP heeft RAAP in februari en maart 2021 een archeologisch vooronderzoek in de vorm van een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek (verkennend booronderzoek) uitgevoerd voor het plangebied S-1396 (GNIPA1657, Molenweg 2c-2d) in Elden in de gemeente Arnhem. Op basis van de tijdens het bureauonderzoek verzamelde gegevens is een gespecificeerde archeologische verwachting opgesteld. De top van de pleistocene ondergrond ligt op ca. 3 tot 4 m –mv en betreft een terrasvlakte in de omgeving van een laatpleistocene geul. Elders in de (grotere) omgeving zijn wel duidelijke terrasruggen aanwezig. Dergelijke ruggen waren geschiktere locaties voor bewoning dan de laaggelegen vlakte. Derhalve wordt aan de steentijd een lage verwachting toegekend. Het plan/onderzoeksgebied kenmerkt zich door komafzettingen (vermoedelijk neolithicum/bronstijd tot ijzertijd) die zijn afgedekt door oeverafzettingen (ijzertijd-late middeleeuwen). Vermoedelijk waren de komafzettingen te nat voor bewoning, maar geldt dat de oeverwal geschikt was voor bewoning. Gezien de ouderdom van de stroomgordel moet worden gedacht aan de periode ijzertijd tot en met late middeleeuwen, maar gezien de vindplaatsen in de buurt moet vooral worden gedacht aan vindplaatsen uit vroeg en/of late middeleeuwen, al dan niet doorlopend tot in de nieuwe tijd. Aangezien in het plangebied een afdekkend oeverpakket aanwezig is, is mogelijk sprake van een goede conservering van de archeologische resten. Echter, de aanwezigheid van bestaande ondergrondse infrastructuur (gasleidingen) hebben mogelijk/waarschijnlijk geleid tot verstoring van het bovenste archeologisch relevante niveau (periode ijzertijd tot heden). Met het verkennend veldonderzoek, bestaande uit vijf boringen, is inzicht verkregen in de bodemgesteldheid, de mate van bodemverstoring en de diepteligging van het verwachte archeologische niveau in het plangebied. De bodemopbouw in het plangebied bestaat uit holocene oever -opkomafzettingen op vroegholocene/laatpleistocene rivierafzettingen (Formatie van Kreftenheye). De bovenste 55 à 70 cm –mv is verstoord. Hoewel het verkennend booronderzoek niet tot doel had archeologische vindplaatsen op te sporen, aangezien de boordichtheid en boordiameter hiertoe ontoereikend waren, zijn tijdens het veldonderzoek in alle boringen archeologische indicatoren aangetroffen. Er is sprake van een archeologisch relevant niveau, een oude woongrond/cultuurlaag, dat zich bevindt vanaf maaiveld tot ca. 1,2 m –mv in een pakket oeverafzettingen. Dit niveau is echter op diverse plekken verstoord tijdens de aanleg van de diverse bestaande leidingen. De verwachting is dat aan de oostzijde van het plangebied (oosteli jk van het oostelijke gebouw) geen intacte zones meer aanwezig zijn. Ten zuiden van het oostelijke gebouw zijn waarschijnlijk nog enkele vierkante meters met min of meer intacte ondergrond aanwezig (omgeving van boring 3). Het plangebied maakt onderdeel ui t van een groter gebied met oude woongrond en kan als vindplaats worden beschouwd. Normaal gesproken zou een vervolgonderzoek in de vorm van een proefsleuvenonderzoek (al dan niet als variant begeleiding) de meest logische stap voor een vervolgonderzoek zijn. Echter, op basis van de verstoringsgraad door de aanwezigheid van bestaande leidingen in combinatie met de geringe omvang van het plangebied is de verwachting dat, gezien het beperkte oppervlak, een proefsleuvenonderzoek/begeleiding weinig op zal leveren. De aan te treffen sporen/vondsten op een dergelijk klein oppervlak zijn niet in context te brengen. Derhalve wordt voorgesteld om tijdens de graafwerkzaamheden één tot twee dagdelen worden besteed aan het verrichten van waarnemingen om eventueel vondstmateriaal te verzamelen en de ouderdom van de woonlaag te toetsen en een melding in Archis te doen als waarneming