Assessment of the role non-governmental organizations operating in the environmental field in Turkey as a means of pressure in the creation of environmental policies

Bilinçlenme düzeyinin artmasıyla birlikte günümüz toplumlarında bireylerin karar alma süreçlerinde aktif olarak rol alma durumunun önemi giderek artmıştır. Bireylerin, olumsuz etkilendikleri uygulamalara karşı bireysel olarak tepki göstermelerinin zorluğu bireyleri kamuoyu oluşturarak örgütlenmeye itmiştir. Örgütlü tepkinin en etkili yolu ise devlet dışı organizasyonlar olan Sivil Toplum Kuruluşları (STK) olmuştur. STK'lar devletin yetersiz kaldığı durumlarda veya toplum yararına olmayan uygulamalara karşı çok sesliliğin ve demokrasinin sesi olmuşlardır. Özellikle çevrenin siyasallaşma süreciyle birlikte kamu politikalarının paydaşları olan çevreci STK'lar, artan çevre sorunları karşısında kamuoyu oluşturmada, çevre sorunlarını gündemde tutmada, eylem, protesto, lobi oluşturma gibi faaliyetlerle etkili aktivistler olarak dikkat çekmektedir. Bu açıdan değerlendirildiğinde, küresel dünyada olduğu gibi Türkiye'de de sıkça çeşitli şekillerde dile getirilen çevre sorunları ve çevre tahribatının önlenmesi; doğal kaynakların ve çevresel değerlerin korunması ve de sürdürülebilir kullanımı gibi konulara yönelik olarak çevreci STK'ların etkinlik düzeyi ve rolü bu çalışmanın ana çıkış noktasıdır. Çevreci STK'ların, çevre koruma konusunda oluşturulan düzenlemelerde veya politik süreçlerde ne şekilde rol aldığı; çevre politikalarının uygulanmasında baskın ve etkin bir rolü olup olmadığı, politik süreçlerde bir baskı aracı olarak görev yapıp yapmadığı bu çalışmanın ana tartışma konusu olmuştur. Çevreci STK'ların, çevre politikalarına etkileriyle ilgili yapılan çalışma için 9 farklı çevreci STK belirlenmiştir. Belirlenen STK'ların web sayfaları, yayınladıkları raporlar ve bizzat belirlenen STK'lara gönderilen bilgi talep formu aracılığıyla bilgi edinimi sağlanmış ve elde edilen bilgilerin dökümleri bilgisayar ortamında nitel analizde kullanılacak ham veriye dönüştürülmüştür. Verilerin analizinde MAXQDA Nitel Veri Analiz Programı kullanılmıştır. Bu çalışma sonuçları yönü ile değerlendirildiğinde çevre politikalarının oluşturulmasında, düzenlenmesinde ve uygulanmasında bir baskı aracı olarak Türkiye'deki çevreci STK'ların rolü oldukça sınırlıdır ve de etkinlik alanına göre değişiklik göstermektedir. Çevreci STK'ların etkinliğindeki en belirleyici faktörler STK-devlet kurumları arasındaki işbirliği ve finansal kaynaktır. Çevreci STK'ların yaklaşık %43'nün finansal olarak devlete bağlı olmaları çevreci STK'ların devletten bağımsız hareket edemedikleri ve de siyasal alanda tam bağımsız olmadıklarını göstermektedir. Çevreci STK'ların finansal olarak bağımsız olmamaları ve gelir kaynaklarının büyük bir kısmını kamu kurumlarıyla proje işbirliklerinin oluşturması çevreci STK'ların çevre ile ilgili konularda yeteri kadar etkili olamamalarına neden olmuştur. Bu nedenle tam anlamıyla bir baskı aracı olduğu söylenemez. Ayrıca STK üyelerinin yeteri kadar aktivist olmaması da bu süreci olumsuz olarak etkilemektedir. Sosyokültürel ve sosyoekonomik faktörler ise hem STK'ların yapılanmasında hem de finansal kaynakları üzerindeki önemli olumsuz etkenlerdir.With the increase in the level of awareness, the importance of individuals' active role in decision-making processes has gradually increased in today's societies. The difficulty of individuals reacting individually to the practices ,they are negatively affected by, has pushed individuals to be organized by forming a public opinion. The most effective way of organized response is Non Governmental Organizations (NGOs) that are nonstate organizations and they have become the voice of polyphony and democracy in situations where the state is inadequate or against practices that are not in the interest of society. Environmentalist NGOs, which are the stakeholders of public policies especially with the politicization process of the environment, draw attention as effective activists in forming public opinion in the face of increasing environmental problems, keeping environmental problems on the agenda, and with activities such as protests, lobbying. When evaluated from this perspective, as in the global world, environmental issues frequently raised in various ways in Turkey, efficiency level and the role of environmental NGOs to address the issues such as prevention of environment and protection of environmental degradation, conservation and sustainable use of natural resources and environmental values and is the starting point. How environmentalist NGOs play a role in environmental protection regulations or political processes, whether they have a dominant and effective role in the implementation of environmental policies, whether they serve as a pressure tool in political processes have been the main discussion topics of this study. 9 different environmental NGOs were identified for the study on the impact of environmental NGOs on environmental policies. Information acquisition was provided through the web pages of designated NGOs, the reports they published and the information request form sent to personally designated NGOs, and the breakdown of the information obtained was converted into raw data to be used in qualitative analysis in a computer environment. MAXQDA qualitative data analysis program was used for data analysis. When evaluated with the results of this study, the role in regulation, the implementation and the formation of environmental NGOs in Turkey, as a pressure tool of environmental policy, is quite limited and varies according to the surrounding area. The most determining factors in the effectiveness of environmentalist NGOs are the cooperation and financial resources between NGO and government institutions. The fact that approximately 43% of environmentalist NGOs are financially dependent on the state shows that environmental NGOs cannot act independently from the state and are not fully independent in the political field. They are not sufficiently effective on environmental issues, as they are not financially independent and a large part of their income depends on project collaborations with public institutions.For this reason, it cannot be said to be a complete pressure tool. In addition, the fact that NGO members are not enough activists also negatively affects this process. Sociocultural and socioeconomic factors are important negative factors both in the structuring of NGOs and on their financial resources