Rosyjska kultura strategiczna: dlaczego przeszłość ma znaczenie

Today, strategic culture becomes an essential element of the national security policy of the Russian Federation. While absorbing some modern aspects, its strategic culture reflects historical lessons learnt by the Russian Empire and the USSR. Russia still cannot refuse from the idea to restore its superpower status and to fight for new territories. Thus, we can define a number of essential elements of the Russian strategic culture formed in relation to the historical and contemporary development of this state. Throughout the history, the Russians have legitimized the decisions and activities of the ruling elites. As the Russian leadership has long built up powerful associations which had taken root in the minds of people while remembering patriotism and love for their Motherland, the Russians believe in the importance of maintaining and enhancing patriotic feelings. While cultivating its civilizational and cultural detachment, Russia continues developing its own messianic idea which envisages the views of the special historical kismet of Russia. In order to fulfill its global tasks, Russia uses the policy of military interventions and violates state sovereignty of other countries, since the ‘militant’ political culture of its leaders has always militarized the strategic culture of the RF. So, the strategic culture of Russia emanates from the unique position and history of this state which manages to adapt it to the new realities. However, Russia’s aspirations to reclaim its status as a global superpower at any cost do not allow its strategic culture to be changed or even to be altered.Kultura strategiczna staje się obecnie istotnym elementem narodowej polityki bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. Przyswajając pewne współczesne wzorce, jej kultura strategiczna odzwierciedla doświadczenia historyczne zdobyte przez Imperium Rosyjskie i ZSRR. Rosja wciąż nie może odrzucić idei odzyskania statusu supermocarstwa i walki o nowe terytoria. W ten sposób można określić szereg kluczowych elementów rosyjskiej kultury strategicznej ukształtowanej w oparciu o historyczne oraz współczesne wzorce rozwojowe. Na przestrzeni dziejów Rosjanie legitymizowali decyzje i działania własnych elit rządzących. Te ostatnie z kolei, od dawna budowały i starały się zakorzenić w społeczeństwie rosyjskim patriotyzm i przywiązanie do państwa. Rosja, pielęgnując obraz swej cywilizacyjnej oraz kulturowej odrębności, rozwija własną ideę mesjanizmu, opartą na wizji realizacji wyjątkowej rosyjskiej historycznej misji dziejowej. Co więcej, do realizacji swoich globalnych zadań Rosja wykorzystuje politykę interwencji militarnych oraz naruszania suwerenności innych państw. Proces ten tłumaczony jest przez autora „wojowniczą” kulturą polityczną rosyjskich elit, która zawsze militaryzowała kulturę strategiczną Federacji Rosyjskiej. Reasumując, kultura strategiczna współczesnej Rosji jest efektem mariażu wyobrażenia rosyjskich elit o wyjątkowej pozycji Rosji oraz jej historycznego dziedzictwa ze współczesnymi uwarunkowaniami geopolitycznymi. Tymczasem zdaniem autora, aspiracje Rosji do odzyskania statusu globalnego supermocarstwa za wszelką cenę nie pozwalają na zmianę jej kultury strategicznej, utrudniając tym samym jej adaptację do zasad rządzących współczesną architekturą bezpieczeństwa w systemie międzynarodowym