Sadržaj i pristupačnost bakra u smonicama Srbije

The soils samples of typical simonitza soils were collected from the plough layers at 10 locations in Serbia. The basic physical and chemical properties, as well as, the total and available Cu content in the soil were determined. The availability of Cu was also evaluated through the pot experiment with oat as a test plant. The regular, geochemical levels of the total Cu were found in our smonitza soils (mean 33.35 ppm, range 17-74 ppm). The available Cu content, determined after the extraction with different reagents (0.1 N HCl, DTPA and acid solution of NaOAc), was in correlation with its total content in the soil. The extraction efficiency of Cu from the soil varied (15.8%, 13.2% and 3.5%) in respect to its total content. The concentration of Cu in oat plants was about 11 ppm, with very low variations. This, as well as the statistically insignificant correlation coefficient between absorbed Cu and its content in the soil, indicates that the investigated smonitzas are well supplied with available Cu.Sa 10 lokacija u Srbiji uzeti su tipični uzorci smonica iz orničnih slojeva uporedo sa površina koje se koriste kao njive ili livade. U njima su utvrđene osnovne hemijske i fizičke karakteristike, ukupni bakar (Cu) i njegovi pristupačni oblici. Pristupačnost Cu iz ovih zemljišta je ocenjivana i preko ogleda u sudovima sa biljkama ovsa. U našim smonicama su nađeni normalni, geohemijski nivoi ukupnog Cu (srednja vrednost 33,35 ppm, sa intervalom 17-74 ppm). Sa njim je u korelaciji bio sadržaj pristupačnog Cu određen raznim metodama (0,1N HCl, DTPA i kiseli rastvor NaOAc), pri čemu je efikasnost ekstrakcije Cu iz zemljišta bila različita: 15,8; 13,2 i 3,5 % prema sadržaju ukupnog Cu. Koncentracija Cu u biljkama ovsa iznosila je približno 11 ppm, uz vrlo mala variranja. To i nepostojanje korelacija usvojenog Cu sa njegovim sadržajem u zemljištu govori o dobroj obezbeđenosti ispitivanih smonica u Srbiji sa pristupačnim Cu za ishranu biljaka