State of Infectious Diseases in the Netherlands, 2020

Elk jaar geeft het RIVM een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen van infectieziekten in Nederland en, als het voor Nederland relevant is, in het buitenland. Deze Staat van Infectieziekten geeft beleidsmakers bij onder andere het ministerie van VWS en GGD’en inzicht in de ontwikkelingen. Het jaar 2020 gaat de geschiedenis in als het eerste jaar van de uitbraak van het SARS-CoV-2 virus (coronavirus). De Nederlandse regering trof maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Het lijkt erop dat andere infectieziekten hierdoor ook minder voorkwamen. Er was bijvoorbeeld geen griepepidemie in de winter van 2020-2021. Ook waren er aanzienlijk minder mensen met andere luchtweg- en maagdarminfecties. De daling lijkt ook te gelden voor de infectieziekten waartegen in het Rijksvaccinatieprogramma wordt gevaccineerd. Naast het SARS-CoV-2 virus zijn in 2020 voor het eerst patiënten geregistreerd met westnijlkoorts die de infectie in Nederland hebben opgelopen. De Staat van Infectieziekten geeft aan hoeveel ‘gezonde levensjaren’ verloren zijn gegaan door infectieziekten. Dit wordt uitgedrukt in disability-adjusted life years (DALY’s); ook wel de ziektelast genoemd. In 2020 gingen in Nederland de meeste gezonde levensjaren verloren aan COVID-19 (169.400 DALY’s), legionella (6.300 DALY’s) en ernstige pneumokokkenziekte (6.200 DALY’s. Deze top-3 is vanwege COVID-19 anders dan eerdere jaren. In 2019 waren dat: ernstige pneumokokkenziekte (9.500 DALY’s), griep (8.100 DALY’s) en legionella (8.100 DALY’s). Het themahoofdstuk geeft een overzicht van de coronamaatregelen. Ook wordt het aantal mensen met vastgestelde infectieziekten in 2020 vergeleken met 2019. Het blijkt per infectieziekte te verschillen in hoeverre de coronamaatregelen invloed hebben gehad op de mate waarin ze voorkomen. Hiervoor worden verschillende verklaringen gegeven. Voorbeelden zijn de invloed van het type maatregel op verschillende infectieziekten, zoals afstand houden, handen wassen, en minder reizen. Daarnaast is het waarschijnlijk dat bij minder mensen een diagnose is gesteld door de grote druk op de reguliere zorg.Each year, RIVM provides an overview of the most important developments in infectious diseases in the Netherlands and, if relevant for the Netherlands, abroad. This State of Infectious Diseases provides policy makers among which, those working at the Ministry of Health, Welfare and Sport and the Municipal Health Services, with insight into these developments. The year 2020 will go down in history as the first year of the outbreak of the SARS-CoV-2 virus (coronavirus). The Dutch government took measures in order to prevent the spread of coronavirus. It seems that these measures made that other infectious diseases also occurred less often. There was for instance, no flu epidemic in the winter of 2020-2021 and there were also significantly less people diagnosed with other airway- and gastro-intestinal infections. Similar trends were observed for the infectious diseases against which people are vaccinated in the National Immunisation Programme. Next to SARS-CoV-2 virus, 2020 was also the year in which the first patients with West Nile virus, obtained in the Netherlands, were registered. The State of Infectious Diseases furthermore indicates how many ‘healthy life years’ have been lost due to infectious diseases in 2020. This is expressed in disability-adjusted life years (DALYs), also known as the disease burden. In 2020, most healthy life years in the Netherlands were lost due to: COVID-19 (169,400 DALYs), Legionnaires disease (6,300 DALYs) and severe pneumococcal disease (6,200 DALYs). This top 3 differs from previous years, particularly due to COVID-19. In 2019 the diseases in the top 3 were: severe pneumococcal disease (9,500 DALYs), flu (8,100 DALYs) and Legionnaires disease (8,100 DALYs). The thematic chapter provides an overview of the measures taken against the spread of coronavirus and furthermore, compares the trends in infectious diseases in 2020 versus 2019. There seems to be differences between the effects of the measures against spread of coronavirus and the occurrence of other infectious diseases. In this chapter these effects are evaluated. Examples are: the effect of the type of measure on various infectious diseases, such as keeping a distance between people, focussing on hand hygiene and less travelling. Furthermore, it seems that less people were diagnosed with an infectious disease because of the high burden of COVID-19 on regular healthcare