The Evaluatıon Of Geographıcal Inquıry Skılls In Geography Educatıon

Coğrafi sorgulama, hem bir beceri hem bir süreç hem de bir öğretim yaklaşımıdır. Coğrafi sorgulamanın başlangıç noktasını temel coğrafi kavramları içine alan anahtar sorular oluşturur. Anahtar sorularla başlayan coğrafi sorgulama hem öğrencilerin hem de öğretmenlerin ne öğrendiklerini/öğrettiklerini hem de nasıl öğrendiklerini/öğrettiklerini değerlendirmeleri ile son bulur. Coğrafi sorgulama konusu ülkemize ilk defa 2005 CDÖP ile coğrafi sorgulama becerisi olarak girmiştir. Bu tarihten itibaren de öğretmenler coğrafi sorgulama becerisini çeşitli çalışmalar yürüterek öğrencilerine kazandırmaya devam etmektedirler. Buradan hareketle çalışmanın amacı, ortaöğretim 9-12. sınıf öğrencilerinin coğrafi sorgulama süreç becerilerini değerlendirmektir. Bu amacı gerçekleştirmek için ilk olarak 9-12. sınıf orta öğretim öğrencilerinin coğrafi sorgulama becerisini belirlemeye yönelik ölçme aracı geliştirilmiştir. Bunun için 36 maddeden oluşan bir deneme ölçek formu hazırlanmıştır. Deneme formu, 2019 yılında Ankara’da, beş farklı okul türünden 10 ve 11. sınıfa devam eden 599 öğrenciye uygulanmıştır. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, 22 madde ve 5 alt bileşenden oluşan Coğrafi sorgulama süreç becerisi ölçeği geliştirilmiştir. Ölçeğin bileşenleri Coğrafi Soru Sorma, Coğrafi Bilgiyi Elde Etme, Coğrafi Bilgiyi Organize ve Analiz Etme, Coğrafi Soruları Cevaplama ve Coğrafi Bilgiyi Açıklayabilme olarak adlandırılmıştır. Geliştirilen bu ölçek öğrencilerin coğrafi sorgulama becerilerini değerlendirebilmek amacıyla kullanılmıştır. Araştırma nicel yöntemlerden biri olan tarama modeli ile yürütülmüştür. Araştırma çalışma grubunu belirlemek için çok vii aşamalı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda Ankara’nın beş farklı ilçesinin farklı okul türlerinden on altı lise çalışma grubuna seçilmiştir. Araştırmanın verisi, çalışma grubuna dahil edilen bu on altı lisenin, 9-12. sınıfa devam eden 1316 öğrencisinden toplanmıştır. Veri toplama işlemi için araştırmacı tarafından geliştirilen anket formu ve coğrafi sorgulama beceri ölçeği kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Verilerin analizi aşamasında, betimsel istatistik, t testi ve varyans analizi (Anova) yapılmıştır. Anova testi sonucunda istatistiksel olarak anlamlı farklılıkların hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek için ise Scheffe ve Dunnett C Post Hoc testleri kullanılmıştır. Betimsel istatistik sonuçlarına göre öğrencilerin % 59,0’unun coğrafi sorular sorma, % 65,2’ sinin coğrafi bilgiyi harita, grafik ve tablolara dönüştürebilme, % 52,8’inin harita ve grafikleri doğru okuyabilme, % 59,2’ sinin coğrafi terimleri kullanabilme becerilerinde öz yeterliklerinin düşük olduğu saptanmıştır. Coğrafi sorgulamanın “coğrafi bilginin organize ve analiz edilmesi aşaması” öğrencilerin kendilerini en yetersiz gördükleri aşama olarak tespit edilmiştir. Yine betimsel istatistik sonuçlarına göre öğrencilerin yalnızca % 45,1’i coğrafi sorgulama becerisine sahip olma konusunda kendilerini yeterli görmektedir. Araştırmanın bir başka önemli bulgusu ise; bazı değişkenlere göre gruplar arası anlamlı farklılıklarla ilgilidir. Öğrenciler; cinsiyet, sınıf seviyesi ve proje ödevi almalarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermemişlerdir. Bununla birlikte öğrenciler, TÜBİTAK projesine katılma ile anne - baba eğitim seviyesine göre anlamlı farklılıklar göstermişlerdir. Ayrıca öğrenciler; okula yerleşme türü, okulun bulunduğu bölge, okul türü ve eğitime devam ettikleri okullara göre de anlamlı farklılıklar göstermektedirler. Araştırmanın sonuçlarına göre; anne - baba eğitim seviyesi yüksek olan, TÜBİTAK projesinde görev alan, LGS ile bir okula yerleşen, fen liselerinde eğitim gören öğrenciler lehine anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Bu bulgulara istinaden okullarda verilen eğitim öğretimin, öğrencilere coğrafi sorgulama becerisini kazandırma konusunda yeterli olmadığını söylemek mümkündür. Araştırma sonuçlarına göre okullarda öğrencilere sorgulama becerisinin kazandırılabilmesi için öğretmenlerin coğrafi sorgulamaya uygun yöntem ve teknikler kullanmaları ve öğrenme ortamını buna uygun olarak düzenlemeleri, sorgulama temelli yaklaşımı kullanarak derslerini yürütmeleri önerilir. Ayrıca öğrenci grupları (anne- baba eğitim seviyesi, TÜBİTAK projesi görevi alan, LGS ile bir okula yerleşen ve fen lisesine devam eden) arasında oluşan anlamlı farklılıkların nedenlerinin araştırılması önerilirGeographical inquiry is both a skill, a process and a teaching approach. The starting point of geographic inquiry is key questions that include basic geographic concepts. Geographical inquiry begins with the key questions and ends with both students and teachers evaluating what they have learned/taught and how they have learned/taught. Geographical inquiry entered our country for the first time with 2005 GC as a geographic inquiry skill. The teachers continue to teach their students the geographic inquiry skills by carrying out various studies from this date on. From this point of view, the aim of the study is to evaluate the secondary education 9-12th grades students’ geographic inquiry process skills. Firstly, a measurement tool has been developed to determine the secondary education 9-12th grades students’geographical inquiry skills in order to achieve this goal. A trial form consisting of 36 scale items has been prepared for this. The trial form was applied to 599 students attending 10th and 11th grade from five different school types in Ankara in 2019. The Geographical inquiry process skill scale consisting of 22 items and 5 subcopmponents has been developed as a result of the exploratory and confirmatory factor analysis. The components of scale has been named as Asking Geographical Question, Obtaining Geographical Information, Organizing and Analysing Geographical Information and Answering Geographical Questions and Explaining Geographical Information. This developed scale has been used for the purpose of evaluating students’ geographical inquiry skills. The research has been carried out with scanning model, which is one of the quantitative methods. The multi-stage sampling method has been used to determine the research study group. In this context, sixteen high school working groups from different school types of five different districts of Ankara have been selected. The data of the study has been collected from 1316 students attending the 9-12th class of these sixteen high schools included in the study group. The questionnaire form developed by the researcher and the geographic inquiry skill scale have been used for data gathering process. The data obtained from the study have been analysed in the SPSS Software. The descriptive statistics, t test and ix analysis of variance (Anova) have been performed at the stage of data analysis, Scheffe and Dunnett C Post Hoc tests have been used to determine which groups had statistically significant differences as a result of the Anova test. According to the descriptive statistical results, it has been found that 59,0% of the students asked geographic questions, 65,2% were able to transform geographical information into maps, graphs and tables, 52,8% have been able to read maps and graphics correctly, 59,2% had geographical terms self-efficacy was low in using skills. The “organizing and analysing the geographical information stage” of the geographical inquiry has been determined as the stage where the students found themselves the most inadequate. According to the descriptive statistics results, only 45,1% of the students consider themselves sufficient to have the geographic inquiry skills once again. Another important finding of the reserach is; it is about significant differences between groups according to some variables. Students have not been showed a statistically significiant difference according to gender, grade level and taking project homework. However, the students have showed significant differences with respect to the education level of parents and their participation in the TÜBİTAK project. In addition, students have showed significant differences according to the type of school placement, the region where the school is located, the type of school and the schools they attend. According to the results of the research; significant differences have been determined in favor of students whose parents had a high education level, took part in the TÜBİTAK project, settled in a school with HEE, and attended science high schools. It is possible to say that school are not sufficient in providing students with geographic inquiry skills based on these findings. According to the research results; in order to equip students with inquiry skills in schools, it is recommended that teachers use suitable methods and techniques for geographic inquiry, arrange the learning environment accordingly, and conduct their lessons using an inquiry-based approach. In addition, it is recommented to investigate the reasons for the significant differences between student groups (parents’ education level, taking a TÜBİTAK project task, entering to the school with hee and attending a science high school). Ke