Natural Waste Based Sustaınable Materıals In Product Desıgn: A Study On Reuse Of Meerschaum Waste

Dünyadaki yaşamın geleceği için kritik bir değer taşıyan sürdürülebilirlik kavramı, geniş kapsamlı etki alanı nedeniyle farklı disiplinlerde üzerine çalışmalar yapılan bir alan olmuştur. Üretim ve tüketim sistemlerine bağlılığı nedeniyle endüstriyel tasarım disiplini de zamanla sürdürülebilirlik çalışmalarının odağı hâline gelmiştir. Bu doğrultuda akademisyenler ve tasarımcılar tarafından farklı sürdürülebilirlik için tasarım yöntemleri geliştirilmiş ve uygulanmıştır. Son zamanlarda ise enerji ve malzeme sistemlerinin döngüselliğine odaklanan döngüsel ekonomi modelinin hayatımıza girmesiyle, malzeme odağında yapılan sürdürülebilirlik çalışmaları ön plana çıkmıştır. Endüstrideki sürdürülebilir malzeme sistemlerine geçiş yönelimi, ürün tasarımcıları arasında da etkisini göstermiştir. Bu doğrultuda sürdürülebilirlik odağında yeni malzeme odaklı tasarım yöntemleri geliştirilmiştir. Bu yöntemlerden biri de doğal tabanlı atıkların tasarım aracılığıyla değerlendirilerek, tekrar üretim sistemlerine kazandırılmasıdır. Bu yöntemde tasarımcılar, atıkları işlevsiz birer malzeme olarak değil, benzersiz özellikte malzeme kompozitleri oluşturacak kaynaklar olarak görmektedir. Bu doğrultuda tez çalışması kapsamında, Eskişehir’e özgü bir kaynak olan lületaşının üretim fireleri ile çalışmalar yapılmıştır. Çalışmanın amacı, ürün tasarımı bağlamında doğal ve yerel bir kaynak olan lületaşının, firelerinin de değerlendirilerek, malzeme-tasarım-üretim odağında uygulanabilecek yeni teknikler geliştirilmesidir. Bu amaçla, ilk olarak alan araştırması gerçekleştirilmiş, gözlemler ve yarı yapılandırılmış mülakatlar ile lületaşı malzemesi ve lületaşı işlemeciliği hakkında veriler toplanmıştır. Daha sonra lületaşı üretim fireleri ile yeni malzeme örnekleri oluşturulmuş ve bu malzemelerle farklı üretim tekniği denemeleri yapılmıştır. Son olarak, yeni geliştirilen malzemelerin, potansiyel ürün uygulama alanları belirlenmiştir. Bu çalışma, lületaşı sektöründe, malzeme, tasarım ve üretim tekniklerinde gerçekleştirilebilecek olası inovatif uygulamaların bulunması ve lületaşı işleme zanaatının sürdürülebilmesi açısından önem taşımaktadırThe concept of sustainability, which is critical for the future of life in the world, has been an area of study in different disciplines due to its wide-range of influence. Due to its connection to production and consumption systems, the industrial design discipline has also become the focus of sustainability studies over time. Accordingly, different design methods for sustainability have been developed and applied by academicians and designers. Recently, with the introduction of the circular economy model, which focuses on the circularity of energy and material systems, sustainability studies focused on materials have come to the fore. The trend towards sustainable material systems in the industry has also shown its effect among product designers. In this direction, new material-based design methods have been developed with a focus on sustainability. One of these methods is to use natural-based wastes through design and to make them usable for production again. In this method, designers consider waste not as a dysfunctional material, but as resources to create unique material composites. In this direction, within the scope of the thesis, studies were carried out with the production waste of meerschaum which is a resource unique to Eskişehir. The aim of the study is to develop new techniques that can be applied in material-design-production systems of meerschaum sector by reusing the waste of meerschaum in the context of product design. For this purpose firstly, a field study was carried out and data on meerschaum and meerschaum production were collected through observations and semi-structured interviews. Later, new material samples were created with meerschaum production waste and different production technique trials were applied with these new material samples. Finally, potential product application areas of newly developed materials were determined. This study is important in terms of finding possible innovative applications in material, design and production techniques in the meerschaum sector and maintaining the meerschaum craftmanshi