بررسی اهمیت ارتباط نهادهای سلامت و درمانی با مراکز آموزشی در تمدن اسلامی (موردکاوی بیمارستان نظامیه نیشابور در قرن 5 و 6 قمری)

Background and Aim: Studying the history of hospitals in Iran and Islam is one of the important studies in the field of health institutions development in Islamic civilization. With the spread of Islam in all fields, especially in the field of medicine, governments have generally recognized the importance of medical knowledge in some periods of Islamic and Iranian history and established well-established medical centers in most lands. The purpose of the present study is to better understand the evolution of health care institutions in Iran, especially Neyshabour Hospital and its role in the development of medical science. Materials and Methods: This paper examines the texts and documents and explains the process of creation, growth and evolution of this hospital and its role in promoting health and medical education in Islamic civilization by relying on books such as Encyclopedia. The Islamic world deals. Ethical Considerations: The ethical and literary aspects of the subject have been taken into account in the analysis and inference of the material, especially in reference books. Findings: The findings of the study indicate that the mentioned hospital, as a scientific and sovereign necessity, was also one of the most important educational centers in northeast of Iran where some of the most prominent physicians have undergone a course of medical and scientific activity. In addition to the task of treating and caring for patients, these centers also covered other tasks such as training medical students and playing the role of research and research centers (dedicated libraries). The dimensions and impact of these systems on the evolution of health care institutions can be summarized in the prominent medical practitioners and their ideas that were presented to the medical community by the military schools, as these schools are the most important developmental point in medical research in the Islamic world. It has been the basis of study cycles in the field, strengthened by the training of hands-on physicians, who first tried to treat the disease and then tried methods of prevention and outbreak. Conclusion: The educational or so-called "laboratory and academic research departments" have always been an integral part of hospitals, as these subgroups, in addition to accepting and treating patients, have practiced medicine through methods and methods sometimes scientifically and sometimes formally. It was empirical, and this led many Taliban scientists and practitioners around the world to seek science related to this style and method.   Please cite this article as: Shafaie M, Abbas-Aliizade F, Ranjbari A, Hosseini AR. Investigating the Importance of Health and Medical Institutions' Relationship with Educational Centers in Islamic Civilization (Case Study of Neyzabour Nezamieh Hospital in 5th and 6th Centuries AH). Med Hist J 2019; 10(37): 75-88.زمینه و هدف: بررسی تاریخ بیمارستان‌ها در ایران و اسلام، بخشی از مطالعات مهم حوزه تکامل نهادهای سلامت و درمان در تمدن اسلامی است. با گسترش اسلام در تمامی زمینه‌ها به ویژه حوزه طب، حکومت‌ها معمولاً در برخی از دوره‌های تاریخ اسلام و ایران، به اهمیت دانش پزشکی پی برده و به ایجاد مراکز درمانی مجهز در بیشتر سرزمین‌ها اقدام کرده‌اند. هدف از پژوهش حاضر، شناخت بیشتر تکامل نهادهای سلامت و درمان در ایران به ویژه بیمارستان نظامیه نیشابور و نقش آن در گسترش علم طب است. مواد و روش‌ها: این مقاله با رویکرد تحلیلی ـ تاریخی و کتابخانه‌ای ـ اسنادی به بررسی متون و اسناد و تبیین روند ایجاد، رشد و تکامل این بیمارستان و نقش آن در ارتقای بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در تمدن اسلامی با تکیه بر کتاب‌هایی مانند دانشنامه جهان اسلام می‌پردازد. ملاحظات اخلاقی: در نقل و تحلیل و استنباط مطالب به ویژه در مراجعه به کتب مرجع، جنبه‌های اخلاقی و ادبی موضوع رعایت گردیده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بیمارستان مذکور که به عنوان یک ضرورت علمی و حاکمیتی به شمار می‌رفته، یکی از مهم‌ترین مراکز آموزشی و درمانی در شمال شرق ایران نیز بوده است که تعدادی از برجسته‌ترین پزشکان‌، دوره‌ای از فعالیت علمی و طبی خود را در آنجا گذرانده‌اند، به طوری که این مراکز علاوه بر وظیفه درمان و مراقبت از بیماران، وظایف دیگری نظیر تربیت دانشجویان طب و ایفای نقش مراکز تحقیقاتی و پژوهشی (کتابخانه تخصصی) را نیز پوشش می‌دادند. ابعاد و نحوه تأثیر این نظامیه‌ها در تکامل نهادهای سلامت و درمان را می‎توان در افراد برجسته حوزه طب و آرای ایشان خلاصه کرد که توسط مدارس نظامیه به جامعه پزشکی تقدیم گردیدند، چراکه این مدارس، مهم‌ترین نقطه تحول تحقیقات در حوزه طبی جهان اسلام بوده و بنیان چرخه‌های مطالعاتی این حوزه با تربیت پزشکان چیره‌دست تحکیم یافته است که ابتدا سعی در درمان بیماری داشته و سپس به روش‎های پیشگیری و شیوع بیماری‎ها اهتمام می‌ورزیدند. نتیجه‌گیری: همواره بخش‌های آموزشی یا به اصطلاح امروزی «بخش‌های آزمایشگاهی و تحقیقاتی دانشگاهی» جزء لاینفک بیمارستان‌ها بوده است، چراکه این زیرمجموعه‌ها علاوه بر پذیرش و مداوای بیماران، طبابت را با روش‌ها و متدهایی انجام می‌دادند که گاهی علمی و گاهی نیز به صورت تجربی بود و این امر سبب می‌شد بسیاری از طالبان علم و طبابت از گوشه و کنار جهان در جستجوی علوم مرتبط با این سبک و متد باشند