Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin kronotip özelliklerine göre uyku kalitesinin incelenmesi

Amaç: Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin kronotip özelliklerine göre uyku kalitelerinin araştırılması amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte tanımlayıcı olarak planlanan bu çalışmanın evrenini İstanbul Acıbadem Sağlık Kurumunda yoğun bakım ünitelerinde çalışan 401 hemşire oluşturdu. Her hastaneden kaç hemşirenin çalışmaya dahil edileceği tabakalı örneklem seçim yöntemi ile belirlendi. Başlangıçta 196 hemşirenin çalışmaya dahil edilmesi planlandı. Bununla birlikte; çalışma sırasında bazı hemşirelerin izin/raporlu olması, bazılarının da çalışmaya çalışmaya gönüllü olmamaları sebebi ile 142 kişi ile tamamlandı. Veri toplama formu olarak; “kişisel veri toplama formu”, “insan sirkadiyen ritminde sabahçıl ve akşamcıl tipleri belirleyen anket formu”, “Pittsburgh uyku kalitesi ölçeği”, “uykusuzluk şiddeti indeksi” kullanıldı. Bulgular: Hemşirelerin yaşları 18 ile 58 arasında değişmekte olup, ortalaması 26,15±5,93’tür. Hemşirelerin %44,4’ü (n=63) 1-5 yıl süre ile yoğun bakım ünitesinde çalışmaktadır. Hemşirelerin kronotip özelliklerine bakılmaksızın sadece %14,8’inin (21 kişi) çok iyi uyku kalitesine sahip olduğu, toplam “PUKİ” puanı ise 12,75±2,85 olduğu belirlenmiştir. Kronotip özelliklerine göre katılımcıların %29,6’sı (n=42) kesinlikle sabahçıl tip, %35,9’u (n=51) sabahçıl tipe yakın, %31,7’si (n=45) ara tip ve %2,8’i (n=4) akşamcı tipe yakın olduğu saptandı. Ara/akşamcıl tipe yakın olan hemşirelerin, ilaç kullanımı ve gündüz fonksiyonları puanlarının daha yüksek olduğu gözlendi (p<0,05). Sabahçıl ve sabahçıl tipe yakın olan hemşirelerin 1 aylık gece vardiya sayısı ile “UŞİ” toplam puanları arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptandı (p