RESİMLİ ÇOCUK KİTAPLARINDA SEMBOLİK TEMSİL VE KOLAJ

Çeşitli bağlamlardan malzemelerin kesilmesi ve birleştirilmesini içeren kolaj tekniği, modern sanatın bir parçası haline geldiği 20. yüzyılın başlarında Kübizm, Dadaizm ve Sürrealizm gibi akımlarda merkezi bir konuma sahip olmuştur. Kolaj; gazete ve dergi sayfaları, fotoğraf, etiket, kumaş, boya gibi çeşitli malzeme ve tekniklerin sanatsal bir kaygı ile tek bir kompozisyonda birleşimidir. Tekniğin kullanımı, günümüzün çağdaş sanat alanları ile sınırlı değildir. İllüstrasyonun temel bir unsur olarak öne çıktığı resimli çocuk kitapları da kolaj tekniğinin görsel ve anlamsal olanaklarından yararlanılan bir alandır. Çocukların okuma isteği ve gelişimi açısından önem taşıyan resimli çocuk kitaplarında hikâye, illüstrasyon, doku, malzeme ve grafik tasarım bütünleşerek sözlü, görsel ve dokunsal anlatılara dönüşmektedir. Resimli çocuk kitaplarında kesilmiş kâğıt kolajı, doku kolajı, fotomontaj, asemblaj gibi kolaj tekniğinin her türünün kullanıldığı görülmektedir. Bu araştırmanın amacı, kolaj tekniğinin kullanıldığı resimli çocuk kitaplarında illüstrasyonun anlam oluşumuna katkısını incelemek ve kolaj tekniğinin sağladığı olanaklar ile çocuklara zengin bir okuma deneyimi sunabilen yöntemleri belirlemektir. Çalışma nitel araştırma yaklaşımı doğrultusunda yapılmış olup tarama modeli uygulanmıştır. İncelenen örneklerde resimli çocuk kitaplarında kolaj türleri kullanımının okuma deneyimine temel olarak üç farklı şekilde katkı sağladığı görülmüştür. Bunlar; kitabın görsel dilini zenginleştirmesi, illüstrasyonu yapılan nesne ya da karakter ile ilgili görsel ya da dokunsal bilgi vermesi ve sembolik temsiller ile çocuklara soyut düşünme becerisi kazandırmaya yardımcı olması olarak sıralanmıştır