DHS02: Archeologsiche begeleiding Dorstige Hartsteeg 29 (Utrecht)

De afdeling Erfgoed van de gemeente Utrecht heeft in januari 2019 een archeologische begeleiding uitgevoerd in de kelder van de Dorstige Hartsteeg 29 te Utrecht. De onderzoekslocatie ligt in het centrum van Utrecht. Het plangebied is bebouwd met een kelder onder het pand. In deze kelder werd het vloerniveau met een meter verdiept om een extra woonlaag te creëren. In totaal is 46 m2 ontgraven. Tijdens de archeologische begeleiding van de graafwerkzaamheden in de kelder zijn enkele kuilen en greppels gedocumenteerd en vondsten geborgen die wijzen op het gebruik van het terrein als achtererf van een woning aan de Oudegracht in de veertiende eeuw. In de late middeleeuwen werden de achtererven bebouwd met huizen en verhuurd of verkocht door de eigenaren van de huizen aan de Oudegracht. Vanaf de zestiende eeuw is er geen relatie meer met de huizen aan de Oudegracht en die van de Lange Nieuwstraat. In historische bronnen wordt in 1560 het perceel aan de Lange Nieuwstraat voor het eerst genoemd en is er sprake van een huijzinge. Baksteenformaten van de muren en het gewelf van de kelder lijken dit te bevestigen en wijzen op een constructie in de eerste helft van de zestiende eeuw. Het huidige huis aan de Dorstige Hartsteeg dateert uit de zeventiende eeuw. Vermoedelijk is op de zestiende-eeuwse kelder in de zeventiende eeuw een nieuw woonhuis gebouwd. Er zijn geen aanwijzingen in de kelder gevonden van sporen die aan de eerste fase van het huis gekoppeld kunnen worden. Mogelijk zijn beer- en/of waterputten in de beginfase van het woonhuis buiten de kelder aangelegd. Een andere verklaring kan zijn dat de westzijde van de kelder recentelijk grotendeels diep verstoord was en daarmee sporen van de eerste bewoningsfase verloren zijn gegaan. Tijdens het onderzoek zijn gemetselde bakken, goten en beer- en waterputten aangetroffen die in de zeventiende eeuw en later gedateerd kunnen worden. De gemetselde bakken zijn niet gebruikelijk in doorsnee kelders en ze hebben mogelijk een fabrieksmatig doel gehad. Het is niet vast te stellen welke activiteiten dit zijn geweest. Verder zijn twee mogelijke schrobpotten gevonden. Bij het schoonvegen van de vloer werden de restjes in de pot geveegd. In de kelder werd vermoedelijk wel voedsel schoongemaakt en/of bewaard, in de pot zijn (onverbrande) resten gevonden van diverse verse vissoorten die op het dagelijks menu van een huishouden uit de zeventiende eeuw stonden. Tijdens de archeologische begeleiding is niet dieper gegraven dan nodig was voor het realiseren van een nieuwe woonlaag in de kelder van het pand. Een klein deel van de kelder aan de zijde van de Lange Nieuwstraat is niet verdiept, de bodem en eventuele archeologische resten onder dit deel zijn niet verstoord. Dat betekent dat onder het huidige vloerniveau (inclusief het deel dat niet verdiept is) nog (restanten van) archeologische resten aanwezig zijn (onderzijde beerput, resten funderingsmuren, kuilen en/of greppels). Deze sporen en vondsten zijn in situ bewaard. Bij toekomstige bodemingrepen is het van belang deze archeologische resten te beschermen, dan wel te documenteren