ALIH KODHE LAN CAMPUR KODHE ING KOMUNITAS VESPA RIA SURABAYA (Kajian Sosiolingusitik)

Imam Syaroni S-1 Jurusan Pendhidhikan Basa lan Sastra Dhaerah (Jawa), Fakultas Basa lan Seni, Universitas Negeri Surabaya imamsyaroni@mhs.unesa.ac.id Dr. Surana, M.Hum Dhosen Jurusan Pendhidhikan Basa lan Sastra Dhaerah (Jawa), Fakultas Basa lan Seni, Universitas Negeri Surabaya Abstrak Salah siji kedadeyan sosiolinguistik kang dumadi ing masyarakat yaiku alih kodhe lan campur kodhe. Alih kodhe lan campur kodhe kawujud jalaran saka panganggone basa sajrone cecaturan. Bab iki mung dumadi sajrone masyarakat multilingual yaiku masyarakat kang nggunakake rong basa utawa luwih. Panliten iki diadani ing Komunitas Vespa Ria Surabaya. Komunitas Vespa Ria Surabaya. Komunitas Vespa Ria Surabaya pancen dudu komunitas resmi sing bersertifikat/legal kaya dene lembaga-lembaga formal/informal. Anane narik kawigaten sebab (1) Komunitas Vespa Ria Surabaya minangka paguyuban sutresna motor kawak (vespa), (2) anggota Komunitas Vespa Ria Surabaya jejere saka maneka dhaerah, gender, profesi, lan umur. (3) panutur ing Komunitas Vespa Ria Surabaya nguwasani basa Jawa, basa Medura, basa Indonesia, lan saperangan basa Inggris, lan (4) saben Komunitas Vespa Ria Surabaya nglumpuk (gathering) nggunakake luwih saka siji basa, saengga bisa wae kawujud alih kodhe lan campur kodhe. Underan panliten sing dirembug ing panliten iki yaiku (1) kepriye wujud AK lan CK ing Komunitas Vespa Ria Surabaya. (2) kepriye wujud AK lan CK ing Komunitas Vespa Ria Surabaya?, (3) faktor apa wae sing nglandhesi panganggone AK lan CK ing Komunitas Vespa Ria Surabaya. Adhedhasar asil jlentrehan dhata panliten iki bisa didudut yen wujud AK ing Komunitas Vespa Ria Surabaya yaiku (1) AK saka basa Jawa ragam ngoko menyang basa Indonesia, (2) AK saka basa Jawa ragam krama menyang basa Indonesia, (3) AK saka basa Jawa ragam ngoko menyang basa Jawa ragam krama, (4) AK saka basa Jawa ragam krama menyang basa Jawa ragam ngoko. CK sing ditemokake ing KVRS diperang nem wujud nurut struktur kabasan sing gumathok, ing antarane: (1) CK awujud nyisipake tembung lingga, (2) CK awujud nyisipake tembung andhahan, (3) CK awujud nyisipake frasa, (4) CK awujud nyisipake perulangan tembung, (5) CK awujud nyisipake baster, lan (6) wujud CK nyisipake klausa. Fungsi panganggone AK yaiku (1) luwih persuasif (merbawani) utawa ngongkon mitra tutur (O2), (2) luwih argumentatif nandhesake mitra tutur (O2), (3) luwih komunikatif kanggo njlentrehake, (4) luwih prestis, (5) nuwuhake rasa simpatik. Dene fungsi panganggone CK sing ditemokake ing KVRS yaiku antarane: (1) luwih argumentatif, (2) luwih persuasif, (3) luwih negesake maksud, (4) luwih prestis. Faktor sing ndhasari panganggone AK sing ditemokake ing KVRS yaiku (1) panutur (O1), (2) pokok pirembugan, (3) kanggo mbangkitake rasa humor, lan (4) kanggo saderma rasa gengsi. Dene fungsi sing ndhasari panganggone CK sing ditemokake ing KVRS yaiku: (1) idhentifikasi peranan utawa peran sosial, (2) prinsip kesopanan lan kesantunan panutur, lan (3) panutur (O1) pengin nafsirake apa sing dikarepake