UNSUR SEJARAH SAJRONE NASKAH PRANG JURNAGARA ANGGITANE RADEN WEDANA PURWA SUPRAJA TINTINGAN FILOLOGI

Abstrak   Kasusatran Jawa mujudake asil karya para pangripta kang medharake sakabehe kedadeyan ing bebrayan. Salah sawijining asil karya kasebut yaiku  naskah Prang Jurnagara . Karya sastra kasebut mujudake karya sastra lawas kang awujud naskah. Sajrone naskah Prang Jurnagara akeh ngandharake ngenani sejarah sing nduweni unsur panyengkuyung crita sejarah. Mula, panliten iki milih irah-irahan unsur sejarah sajrone naskah Prang Jurnagara anggitane Raden Wedana Purwa Supraja. Saka andharan mau, underan sajrone panliten iki yaiku (1) Kepriye dheskripsi naskah Prang Jurnagara? (2) Kepriye struktur naskah Prang Jurnagara? (3) Kepriye kapandhegane paraga ing naskahPrang Jurnagara? (4) Kepriye unsur sejarah sajrone naskah Prang Jurnagara? Saka underan panliten mau, tujuwan saka panliten iki yaiku (1) Ngandharake dheskripsi naskah  Prang Jurnagara, (2) Ngandharake struktur  naskah Prang Jurnagara, (3) Ngandharake kapandhegane paraga ing naskah Prang Jurnagara (4) Ngandharake unsur sejarah sajrone naskah Prang Jurnagara. Paedah saka panliten iki diajab bakal (1) Kanggo panliti bisa ngecakake kawruh kang wis disanoni mligine ngenani filologi, (2) Kanggo pamaos bisa menehi gegambaran ngenani unsur sejarah ing naskah Prang Jurnagara, (3) Bisa didadekake bahan ajar mligine mata kuliah sastra Jawa, lan (4) Bisa nggampangake pamaca anggone mangerteni lan mahami isi sajrone naskah Prang Jurnagara . Panliten iki kalebu panliten filologi kanthi nggunakake metodhe deskriptif analitik. Panliten iki nggunakake tintingan filologi. Sumber data ing panliten iki yaiku naskah lawas kanthi irah-irahan Prang Jurnagara . Data ing panliten iki yaiku sakabehe tembung-tembung kang nerangake unsur nilai sejarah. Teknik pangumpule data yaiku kanthi nggunakake teknik nyathet, lan teknik kartu data. Asile saka panliten iki nuduhake yen naskah Prang Jurnagara  nduweni tema yaiku ngenani sejarah prang Agresi Militer II lan Serangan Umum 1 Maret 1949. Praka-prakara kang tuwuh ing plot runtut saka wiwitan nganti pungkasan yaiku prakara panyerbuwan amarga pengin nduweni kakuwasan kang linuwih. Latar panggonan mujudake papan pamarentahan lan kraton, latar wektu nggambarake wayah esuk lan wengi, dene latar sosial nggambarake kahanan paraga-paraga kang minangka paraga lan kepriye solah bawane. Pamaragan nggambarake kahanan lan watek Panglima Besar Sudirman lan Sultan Hamengku Buwono IX. Unsur sejarah kang kinandhut ing naskah Prang Jurnagara yaiku babagan paraga, latar lan kedadeyan. Sakabehing unsur kasebut nduweni gegayutan kanggo njlentrehake kanthi cetha kedadeyan-kedadeyan sejarah kanthi cetha