Arap isyanlarında on yılın muhasebesi ve Türkiye’nin yeri

Tunuslu seyyar satıcı Muhammed Buazizi’nin Aralık 2010’da kendini yakmasıyla başlayan kitlesel protestoların üzerinden on yıl geçti. Yasemin Devrimi ile başlayan dalga Mısır’da Tahrir Devrimi ile siyasi bir kasırgaya dönerek bu iki ülkenin yanı sıra Libya ve Yemen’de otoriter liderlerin sonunu getirmiştir. Kuveyt ve Ürdün’de hükümetler değişirken Umman, Suudi Arabistan ve Fas yönetimleri reform yaparak protestocuları teskin etmiştir. Bahreyn’deki isyanlar Suudi Arabistan’ın doğrudan askeri müdahalesi ile bastırılırken Suriye’de Esed rejimi İran ve Rusya’nın desteğiyle ayakta kalmıştır. Birkaç ay içerisinde 1940’larda ortaya çıkan post-kolonyal rejimlerin oluşturduğu bölgesel düzen büyük bir kırılma yaşamıştır. Tunus’ta Zeynelabidin bin Ali ve Mısır’da Hüsnü Mübarek protestolardan bir ay sonra iktidarı terk etmek zorunda kalmıştır. Yemen’de Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih bir yıl dirense de yerini yardımcısı Abdurabbu Mansur Hadi’ye bırakmıştır. Libya’da Muammer Kaddafi ise önce uluslararası bir askeri müdahale ile iktidarını ve sonra muhaliflerin eline geçince de hayatını kaybetmiştir..