Stečena ili specifična imunost

Imunosni sustav podijeljen je na dva dijela odreĎene brzine i specifičnosti imunosne reakcije. To su uroĎeni i stečeni imunosni odgovor meĎu kojima postoje mnoge interakcije. UroĎen (nespecifičan) imunitet prva je linija obrane organizma protiv štetnih makromolekula ili mikroorganizma. Mikroorganizmi aktiviraju neutrofile, makrofage, NK-stanice, komplement preko staničnih receptora što dovodi do proizvodnje citokina koji učinkovito uklanjaju patogene. Imuni odgovor organizma moţe se podijeliti na onaj posredovan stanicama (stanični) i imuni odgovor posredovan protutijelima (humoralni). Razvoj specifične imunosti potpomognut je djelovanjem uroĎenog imunosnog sustava, a vaţan je u slučajevima kada uroĎeni imunitet nije učinkovit u otklanjanju uzročnika infekcije. Specifično prepoznavanje stranih antigena glavno je svojstvo specifične imunosti. Za ovaj ključan proces odgovorni su receptori na limfocitima B i T čije je glavno svojstvo velika raznolikost. Stanični imunitet posredovan je T limfocitima i antigen predočnim stanicama. Tu ubrajamo dendritičke stanice, makrofage te B limfocite. Površina APC-a izraţava skupinu proteina koja je poznata HLA. Ovaj sustav klasificiran je u dva razreda: klasu I se nalazi na svim stanicama s jezgrom (citotoksični odgovor) i klasu II koja se nalazi samo na odreĎenim stanicama imunosnog sustava (makrofagi, dendritičke stanice i B limfociti). T limfociti se aktiviraju kada naiĎu na antigen predočne stanice koje su preradile antigen i predočavaju ispravne fragmente antigena (peptide) na svojim MHC molekulama. Efektorski mehanizam stanične specifične imunosti je citotoksično djelovanje limfocita T ili njihovih citokina na uništenje ciljnih stanica. Stanična imunost je djelotvorna protiv unutarstaničnih mikroorganizama, zloćudnih tumora, te je odgovorna za reakciju odbacivanja transplantata. Protiv izvanstaničnih mikroorganizama i njihovih toksina djelotvoran je humoralni imunitet. Najvaţnija komponenta humoralnog imuniteta su antitijela. Imunost posredovana antitijelima povezana je s B limfocitima te njihovim staničnim slijednicima (plazma stanice). Za razliku od T limfocita, B limfociti mogu izravno prepoznati antigene jedinstvenim antitijelima izraţenima na njihovoj staničnoj površini. Antigeni aktiviraju B limfocite na čijoj se staničnoj površini nalazi specifični receptor. Uslijed takve interakcije dolazi do proliferacije i diferencijacije B limfocita u zrele plazma stanice koje su odgovorne za proizvodnju i lučenje specifičnih protutijela. Jedan dio njih prelaze u memorijske B limfocite. Humoralnu imunost karakterizira: neutralizacija opasnosti od mikroorganizama te njihovih toksina, opsonizacija i fagocitoza makromolekula, aktivacija sustava komplementa, fagocitoza mikroorganizama opsoniziranih komplementskim fragmentima te posljedično upalna reakcija. Ove dvije komponente specifičnog imunosnog odgovora su meĎusobno blisko povezane te su u meĎusobnoj interakciji