A contribution to the study of the prehistoric hillforts in the lower course of the River Zrmanja

U radu se objavljuju prapovijesni gradinski lokaliteti smješteni uz donji tok rijeke Zrmanje. Lokaliteti su detektirani analizom zračnih i satelitskih snimaka, topografskih karata i arhivskoga kartografskog gradiva te potvrđeni i dokumentirani metodom terenskoga pregleda i zračnim snimanjem. Većina lokaliteta pripada gradinskim lokalitetima manjih površina koji su izgrađenim na pogodnim položajima na kanjonu rijeke Zrmanje i pojasu od 2,5 km oko rijeke. Prapovijesna suhozidna arhitektura pokazuje uniformne karakteristike. Mogu se izdvojiti grupe jednakih svojstava kao što je dominantna zastupljenost struktura linearnoga tlocrta te dominacija lokaliteta manje površine. Većina lokaliteta ne sadrži kulturni sloj. Prema površini se ističu Velika gradina i Bojnik u Kruševu koje spadaju u gradinske lokalitete velike površine, a Berberova gradina u Bilišanima kao lokalitet s najbogatijim arheološkim slojem. Gradina u Muškovcima je najmonumentalniji primjer suhozidne arhitekture koja se ističe kao važna prapovijesna utvrda.This paper describes the hillfort sites situated in the lower course of the River Zrmanja. The sites were detected through the analysis of aerial and satellite imagery and topographic and historical maps. The sites were confirmed through field and aerial surveys. The majority of the sites are relatively small and built in favorable situations in the Zrmanja canyon or in the 2.5 km zone around the river. Groups may be defined for sites with specific characteristics, such as the dominance of linear and smaller structures. The majority of the sites lack soil deposits. Certain sites display different characteristics. Velika Gradina and Bojnik at Kruševo are considerably larger than the average sites in the area, while Berberova Gradina contains rich cultural layers. The hillfort Gradina at Muškovci has the most monumental dry stone wall architecture in the region, and it stands out as a significant prehistoric fort