Učestale alergije i alergeni u etiologiji oralne i perioralne sluznice i kože

Allergic reactions sometimes participate in the development of perioral and oral diseases, indicating the need for appropriate allergen assessment. This review discusses current knowledge on the potential allergic reactions to different dental materials in patients with oral and perioral diseases. Aside from allergies to various dental materials, similar non-allergic, non-immune contact reactions (irritant or toxic) can occur. Among dental materials, the most frequent allergens are alloys, followed by rubber materials, polymers and acrylates. Allergic reactions to dental alloys that contain nickel, cobalt and amalgam are especially frequent since dentists use them for prosthetic and other restorations. There is a broad spectrum of clinical presentations of oral and perioral diseases possibly related to allergies, such as lichenoid reactions, cheilitis, perioral dermatitis, burning sensations, etc. Despite some limitations, patch test is crucial in the diagnosis and recognition of causative allergens because it reveals contact allergies, and is still superior in differentiating allergic and irritant contact reactions. It is important to examine patient medical histories (e.g., occurrence of symptoms after dental therapy or food consumption), and in consultation with their dentist, carry out allergy tests to specific dental allergens which are used or planned to be used in subsequent treatment.Alergijske reakcije ponekad sudjeluju u razvoju perioralnih i oralnih bolesti, što ukazuje na potrebu određivanja potencijalnih alergena. Ovaj pregledni članak govori o trenutnim saznanjima o potencijalnim alergijskim reakcijama na različite dentalne materijale u bolesnika s oralnim i perioralnim bolestima. Uz alergije na razne dentalne materijale mogu se pojaviti slične nealergijske, neimunske kontaktne reakcije (nadražujuće ili toksične). Među zubnim materijalima zubne legure najčešći su alergeni, a slijede ih gumeni materijali, polimeri i akrilati. Alergijske reakcije na zubne legure koje sadrže nikal, kobalt i amalgam osobito su česte, jer ih stomatolozi koriste za protetičke i druge restauracije. Postoji širok spektar oralnih i perioralnih bolesti koje su vjerojatno povezane s alergijama, poput lihenoidnih reakcija, heilitisa, perioralnog dermatitisa, osjećaja pečenja itd. Unatoč određenim ograničenjima epikutani test je presudan u dijagnozi i prepoznavanju uzročnih alergena, jer otkriva kontaktne alergije i još je superiorniji u razlikovanju alergijskih i iritativnih kontaktnih reakcija. Važno je uzeti detaljnu anamenzu bolesnika (npr. pojavu simptoma nakon stomatološke terapije ili konzumiranja hrane) i uz savjetovanje sa stomatologom provesti alergološko testiranje na specifične stomatološke alergene koji se koriste ili se planiraju koristiti u sljedećem liječenju