I RAPPORTI TRA FIUME E VENEZIA NEL SECOLO XV

L\u27articolo è dedicato ai Veneziani che nel Quattrocento soggiornarono o addirittura si trasferirono a Fiume, per affari di vario tipo. Esso è basato sulla lettura analitica del libro notarile fiumano più antico di Antonio de Renno de Mulina, in cui l\u27attento notaio seguì gli avvenimenti dal 1436 al 1461. Questa fonte storica di fondamentale impot1anza fu pubblicata da Silvino Gigante e da Mirko Zjacié. Grazie a loro ci troviamo davanti un ampio ventaglio di fatti storici che hanno contraddistinto la storia fiumana, quella dei comuni e castelli circostanti, nonché quella del cosiddetto possedimento quarnerino.Clanak je posveéen Venecijancima koji su 1400-tih godina po razlicitim poslovima boravili, ili se cak zadrtali i nastanili u Rijeci. Clanak je utemeljen na iscitavanju najstarije rijecke notarske knjige Antuna de Renna de Mutina, koju je marljivi notar vodio od 1436. do 1461. godine. Jedno od najdragocjenijih povijesnih vrela objavili su Silvino Gigante i Mirko Zjacié. Zahvaljujuéi njima pred nama je izvornik siroke lepeze povijesnih podataka, do sada, mogio bi se reéi, tek manjim dijelom iskoristen, i to uglavnom za ispisivanje stranica politicke povijesti Rijeke, okolnih komuna i kastela Kvarnerskog posjeda. Takvoj je problematici posveéen i ovaj tekst, koji nakon utvrdivanja kopnenih i prometnih putova, donosi imena svih Venecijanaca koje De Renno spominje u svojoj knjizi. Uz njih su uvrstene i osobe iz Murana. Poslovi koji su te ljude dovodili u Rijeku bili su razliciti: trgovina, pomorski prijevoz, zastupanje u poslovima, gradnja i kupovina brodova, i si. No uz to, neosporno je njihovo znacenje i za zivotnu svakodnevicu, posebice u govoru, buduéi da je domaée hrvatsko veéinsko stanovnistvo grada i njegove okolice prihvatilo venecijansku terminologiju za poprilican broj pojmova vezanih uz more i pomorstvo. To ne cudi, buduéi su tada upravo Venecijanci prednjacili u pomorstvu i brodarstvu na Jadranu i Sredozemlju. Notarska pak knjiga, koja je pisana latinskim jezikom svojim jezicnim osebujnostima upuéuje na susret talijanskog s hrvatskim etnosom, u gradu koji ima njemacke vrhovnike, a gdje zbog posla i trgovine susreéemo i ljude iz Kranjske. Naposljetku, u tekstu se donose i podaci o nekoliko pisama koje je De Renno napisao talijanskim jezikom, i venecijanskim dijalektom, pri cemu su se neke od zapisanih rijeCi (imena riba, primjerice) sacuvale d