ОБРАЗ САПФО В МОДЕРНІСТСЬКОМУ ДИСКУРСІ

The article deals with the modernist reception of the literary image of the ancient poet Sappho in the works of Ukrainian writers from the end of the 19th century and beginning of the 20th – Lesya Ukrainka, M. Chernyavsky, L. Starytska-Chernyakhivska. In the main, the origins of the use of this image in the literature of different cultural epochs are clarified, and the specific nature of its interpretation in the works of different genres of these Ukrainian artists is analyzed. What is emphasized here is the originality in how Sappho’s image is interpretated and mythologized in the poems by Lesya Ukrainka and M. Chernyavsky, in L. Starytska-Chernyakhivska’s drama and in Lesya Ukrainka’s unfinished drama under the same title. The author also shows how the traditional image in these works combines both the general cultural paradigm and elements of modernist reception, and how in Ukraine this was a synthesis of Western European art canons and national specificities, of the “philosophy of life” and the “philosophy of the heart”, and of Apollonian and Dionysian elements. The author also confirms how in the works of Ukrainian writers from this period, the decisive factor in interpreting Sappho’s image is the focus on the artistic work of this ancient poet and the myth of love between Sappho and Phaon. Attention is drawn to the fact that in Lesya Ukrainka, M. Chernyavsky and L. Starytska-Chernyakhivska’s creative rethinking of this image, there is a tendency towards neomythologism, typical for modernist discourse in all kinds of art and in literature, in particular.W artykule zbadano modernistyczną recepcję literackiego obrazu starożytnej poetki Safony w twórczości ukraińskich pisarzy przełomu XIX i XX wieku – Łesi Ukrainki, Mykoły Czerniawskiego, Ludmyły Staryckiej-Czerniachiwskiej. W głównej mierze wyjaśniono genezę odwoływania się do wskazanego obrazu w literaturze różnych epok, przeanalizowano specyfikę jego interpretacji w utworach różnych gatunków wymienionych wyżej ukraińskich pisarzy. Podkreślono także oryginalność interpretacji i mitologizacji Safony w wierszach Łesi Ukrainki i M. Czerniawskiego, w dramacie L. Staryckiej-Czerniachiwskiej oraz w niedokończonym dramacie Łesi Ukrainki pod tym samym tytułem. Ujawniono, w jaki sposób w analizowanych pracach tradycyjny obraz kumuluje zarówno ogólny paradygmat kulturowy, jak i jego transformację w epoce modernizmu, która to na ukraińskim gruncie syntetyzowała zachodnioeuropejskie kanony sztuki ze specyfiką narodową, „filozofię życia” z „filozofią serca”, nurt apolliński z nurtem dionizyjskim. Potwierdzono, iż w twórczości ukraińskich pisarzy wskazanego okresu decydującym czynnikiem w interpretacji obrazu Safony jest skoncentrowanie się na kwestii twórczości starożytnej poetki i micie o miłości Safony i Theonasa.Szczególną uwagę zwrócono na fakt, iż tendencją dominującą w twórczym podejściu Łesi Ukrainki, M. Czerniawskiego, L. Staryckiej-Czerniachiwskiej do kreowania obrazu starożytnej poetki jestneomitologizacja, charakterystyczna dla dyskursu modernistycznego we wszystkich rodzajach sztuki, a zwłaszcza w literaturze