ПРИКМЕТНИКОВІ ТА ПРИСЛІВНИКОВІ ДЕРИВАТИ ЛЕКСЕМИ ‘CЕЛО’ ТА ЇХНІ ПОЛЬСЬКІ ВІДПОВІДНИКИ. ПРОБЛЕМИ ПЕРЕКЛАДУ

The subject of the research are adjective and adverbial derivatives of lexeme село in the Ukrainian language and their equivalents in the Polish language. The following arguments speak for the validity of the subject: the high probability of lexical interference in closely related languages; the fact that the contemporary range of meanings of the lexemes in question in both languages was influenced by evolutionary changes and also changes artificially imposed in communist times (e.g. elimination of lexemes with ріль- core, excessive use of abbreviations); some of these derivatives are part of still-evolving sociopolitical terms (e.g. сільський голова). The research falls within the scope of contrastive linguistics. The method of comparative semantic analysis and definition analysis of terms was applied. The aim was to determine similarities and differences in the fields of meaning of the lexemes that were analyzed and in how they function in different contexts and styles. Polish semantic equivalents for Ukrainian derivatives were identified, homonyms/inter-language paronyms, similarities and stylistic differences were indicated, potential translation difficulties were identified(verified by empirical research), and some inaccuracies in dictionaries were pointed out.Przedmiotem badań są przymiotnikowe i przysłówkowe derywaty leksemu село w języku ukraińskim oraz ich polskie odpowiedniki. Za zasadnością podjęcia tematu przemawiają: duże prawdopodobieństwo wystąpienia interferencji leksykalnej w językach blisko spokrewnionych; fakt, iż na współczesny zakres znaczeniowy rozpatrywanych leksemów miały wpływ zmiany ewolucyjne w obu językach oraz sztucznie narzucone w czasach komunistycznych (np. likwidacja leksemów z rdzeniem ріль-, nadmierne używanie skrótowców) oraz to, że niektóre z rozpatrywanych derywatów wchodzą w skład wciąż kształtujących się terminów społeczno-politycznych (np. сільський голова). Badania mieszczą się w zakresie językoznawstwa kontrastywnego. Zastosowano metodę porównawczej analizy semantycznej oraz analizy definicyjnej pojęć. Celem badań było określenie podobieństw i różnic w polach znaczeniowych analizowanych leksemów oraz w ich funkcjonowaniu w różnych kontekstach i stylach. Udało się wyznaczyć polskie odpowiedniki semantyczne derywatów ukraińskich, wskazać homonimy/paronimy międzyjęzykowe, podobieństwa i różnice stylistyczne,określić potencjalne trudności w tłumaczeniu (zweryfikowane na drodze badań empirycznych), wskazaćpewne nieścisłości w słownikach