Serum level of homocysteine is associated with the development of collateral circulation in patient with coronary artery disease

Yüksek serum homosistein konsantrasyonu vasküler hastalık riskini arttırmaktadır. Homosistein endotelyal hasarlanmaya sebep olarak anjiyogenezin düzenlenmesinde anahtar rol oynayan endotel hücre proliferasyonu inhibe etmektedir. İnsan kalbinde kollaterallerin gelişmesi temel olarak arteriyojenik/anjiyojenik tip adaptasyonların birlikte oluşması ile meydana gelmektedir. Kollateral dolaşım, koroner damarlarda kalbin ihtiyacını karşılayacak kan akımının sağlanmasında yetersizlik olduğu durumlarda devreye giren ve ihtiyacı karşılayan potansiyel alternatif bir kaynak olması açısından önemlidir. Biz bu çalışmamızda tek damar koroner arter hastalarında serum homosistein düzeyinin kollateral dolaşımın gelişimindeki etkisini araştırmayı amaçladık. Çalışmaya yalnızca tek damarında total/subtotal tıkanıklık bulunan 85 hasta (56 erkek, ortalama yaş 60.4±9.3) hasta alındı. Kollateral gelişimin sınıflaması Rentrop metoduna göre yapıldı. Serum homosistein düzeyinin ölçümü yarışmalı immunoassay yöntemi ile yapıldı. Kötü kollaterali olanlarda (n=43, Rentrop sınıf 0 ve 1) serum homosistein düzeyi (16.9±7.7 ?mol/L), iyi kollaterali olanlara (n=42, Rentrop sınıf 2 ve 3) göre daha yüksek bulundu (13.0±46.6 ?mol/L) (p=0.012). Lojistik regresyon analizinin sonucunda diabetes mellitus ve hiperhomosisteineminin (p= 0.01, odds ratio 0.91, %95 güven aralığında 0.84?0.97) kollateral gelişimini olumsuz yönde etkilediği, angina pektorisin ise olumlu yönde etkilediği görüldü. Bu çalışma koroner arter hastalarında serum homosistein düzeyinin kötü kollateral gelişimi ile ilişkili bağımsız bir faktör olduğunu ortaya koymaktadır. Anahtar kelimeler: Koroner arter hastalığı, kollateral dolaşım, homosisteinElevated serum homocysteine concentrations are associated with an increased risc of vascular disease. Homocysteine induces endothelial injury and inhibits endothelial cell proliferation, which is a key role in angiogenesis. In the human heart, a mixed arteriogenic/angiogenic type adaptation is an essential step in the development of collaterals. Collateral circulation potentially offers an important alternative source of blood supply when the coronary vessel fails to provide sufficient blood. The purpose of the present study was to investigate the role of serum homocysteine concentrations on development of collateral circulation in single-vessel coronary artery disease. 85 patient (56 men, mean age 60.4±9.3) of pure single-vessel total/subtotal occlusion were studied. Development of collaterals was classified by Rentrop?s method. Serum homocysteinemia levels were measured by competitive immunoassay method. The level of homocysteine in the group with poorly developed collaterals (n=43, Rentrop class 0 and 1) was significantly higher than that in the group with well-developed collaterals (n=42, Rentrop class 2 and 3) of the patients (16.9±7.7 ?mol/L vs 13.0±46.6 ?mol/L, p=0.012). Univariate and multivariate analyses revealed that diabetes mellitus and hyperhomocysteinemia negatively affected the development of collaterals (p= 0.01, odds ratio 0.91, 95% confidence interval 0.84?0.97), whereas the duration of angina pectoris had a positive effect. This study clearly demonstrates that the serum level of homocysteine is independently and inversely associated with the development of collateral circulation in coronary artery disease patients. Key words: Coronary artery diseas