Socio-economic life in Edirne in the middle of the XVII. century according to ser'iyye records

Yüksek Lisans TeziTarih araştırmalarında toplumların hayat tarzları, günlük yaşamları, servet yapıları gibi konular genelde ihmal edilmiştir. Bu konularda bizlere en iyi kaynak oluşturacak belge tereke defterleridir. Tereke defterleri, Osmanlı Devlet teşkilatında idari-adli birimlerden biri olan kazalarda, kadılar tarafından tutulan ve adına Şer’iyye Sicilleri dediğimiz defterler içerisinde yer almakta olup, kişilerin sosyal ve ekonomik yapıları hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Bu bilgiler ışığı etrafında ortaya çıkan bulgularla dönemin aile yapısı, nüfus durumu, genel servet yapısı ve miktarları, kişilerin günlük kullandığı eşyalar, eğitim seviyeleri, sosyal statüleri, unvan ve meslek grupları gibi konular hakkında birinci elden veriler elde etmekteyiz. Daha zengin veriler elde etmek düşüncesinden hareketle Osmanlı Devleti’ne uzun yıllar başkentlik yapması ve stratejik konumu bakımından önem arz etmesinden dolayı, Edirne tereke defterlerini tercih etmemize sebep olmuştur. Bu çalışmamızda, Osmanlı Devleti tarihinin sosyal ve iktisadi açıdan birinci elden kaynağı arasında gösterilen ve Edirne Askeri Kassamına ait kişilerin miras kayıtlarını konu edinen 35 ve 36 numaralı Tereke Defterlerini incelenmiştir. Kassamlar tarafından tutulan bu defterlerle birlikte kadılık kurumu ve kassamlık müessesesi konu içerisinde ele alınmış olup, döneme ait diğer kaynaklardan da istifade edilerek genel anlamada şehir tarihi de incelemeye tabi tutulmuştur. Ayrıca Tereke Defterlerinin, ölen kişinin mirasını şer’i miras hukuku etrafında varislerine taksim etmesi Osmanlı şer’i miras hukukunu da incelememizi gerektirmiştir. Sonuç itibari ile Şer’iyye Sicillerinden hareketle 1650-1652 yıllarına ait kayıtlar incelenerek Edirne’nin sosyal ve ekonomik durumu değerlendirilmiş, askeri sınıfın yaşam düzeyi, sosyal yapısı, devletin bu döneme ait vergi uygulamaları ve diğer konular hakkında genel kanaate varılmıştır