Education and therapy of people with disabilities during the COVID-19 pandemic on the example of the Educational, Rehabilitative and Pedagogical Centre

Czas zamknięcia szkół i placówek oświatowych w czasie pandemii COVID-19 odsłonił istniejące nierówności społeczne pod względem dostępu do usług edukacyjnych i terapeutycznych w Polsce. Wprowadzenie obowiązkowego nauczania na odległość spowodowało, iż znaczna liczba uczniów (pochodzących z ubogich obszarów lub domów) ma utrudniony dostęp do nauki ze względu na ograniczone możliwości korzystania z nowych technologii oraz Internetu. W szczególnie trudnej sytuacji są osoby o specjalnych potrzebach rozwojowych i edukacyjnych oraz ich rodziny . Wiele z tych rodzin jest w niekorzystnej sytuacji ekonomicznej ze względu na duże koszty, jakie ponoszą na rehabilitację i różne terapie. W niniejszym artykule została opisana edukacja specjalna i terapia na odległość w czasach pandemii COVID-19 oraz po powtórnym uruchomieniu zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w maju 2020 roku. Wyeksponowana została perspektywa nauczycieli, terapeutów oraz specjalistów pracujących w Ośrodku Rewalidacyjno-Edukacyjno-Wychowawczym. W artykule zostały zaprezentowane dane zebrane na podstawie wywiadu przeprowadzonego w trakcie zamknięcia ośrodka oraz po powtórnym uruchomieniu w nim zajęć specjalistycznych Wykorzystane zostały więc metody badawcze o charakterze jakościowym, które pozwoliły zarysować perspektywę mikroThe time of closed schools and educational institutions during the COVID-19 pandemic has exposed existing social inequalities in terms of access to educational and therapeutic services in Poland. The introduction of compulsory remote teaching has made it difficult for a significant number of students (from poor areas or homes) to access education due to the limited possibilities of using new technologies and the internet. People with special developmental and educational needs and their families are in particularly difficult situations. Many of these families are disadvantaged due to the high costs they incur for rehabilitation and various therapies. This article describes special education and remote therapy during the COVID-19 pandemic and after relaunching revalidation and education classes in May 2020. The perspective of teachers, therapists and specialists working at the Educational, Rehabilitative and Pedagogical Centre was emphasized. The article presents the data collected on the basis of interview conducted during the closure of the Centre and after the relaunching of specialized classes. Therefore, qualitative research methods were used that allowed to outline the micro perspective.matylda.pachowicz@wp.plWyższa Szkoła Pedagogiki i Administracji im. Mieszka I w PoznaniuDomagała-Zyśk, E. (red.), (2020). Zdalne uczenie się i nauczanie a specjalne potrzeby edukacyjne. Z doświadczeń pandemii Covid-19. Lublin: Wydawnictwo Episteme.Flick, U. (2011). Jakość w badaniach jakościowych. Warszawa: PWN.Flick, U. (2012). Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: PWN.Gajdzica, Z. (red.). (2013). Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej. Kraków: Impuls.Humphrey, N. i Hebron, J. (2014). Bullying of children and adolescents with autism spectrum conditions: A ‘state of the field’ review. International Journal of Inclusive Education, No 19(8), 1–8. DOI: 10.1080/13603116.2014.981602Kułaga, A. (2020). Zdalne nauczanie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. W: E. Domagała-Zyśk (red.), Zdalne uczenie się i nauczanie a specjalne potrzeby edukacyjne. Z doświadczeń pandemii Covid-19 (Roz. 4, s. 83–93). Lublin: Wydawnictwo Episteme.Längle, A. (2019). Śladami sensu. Jakie pytania stawia nam życie? Warszawa: Imprint Media.Pachowicz, M. (2013). Próba wyjścia z rezerwatu. O paradoksach ukrytych w edukacji i rewalidacji osób niepełnosprawnych. W: Z. Gajdzica (red.), Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej (s. 327–346). Kraków: Impuls.Plichta, P. (2020). Różne konteksty nierówności cyfrowych a wyzwania dla zdalnej edukacji – propozycje rozwiązań. W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele. Warszawa: EduAkcja.Podsiadło-Dacewicz, I. (red.). (2020). Budowanie relacji. Materiały do pracy zdalnej z uczennicami i uczniami. Warszawa: Wyd. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń. Pozyskano z: https://www.wcies.edu.pl/media/system/pdf/prawa/Antydyskryminacja_z-zdalny_online.pdfPoleszak, W. i Pyżalski, J. (2020). Relacje przede wszystkim – nawet jeśli obecnie jedynie zapośredniczone. W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele. Warszawa: EduAkcja.Pyżalski, J. (red.). (2020). Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele. Warszawa: EduAkcja.Pyżalski, J. (2020). Co jest obecnie ważne, a co mniej w działaniach szkół i nauczycieli?. W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele. Warszawa: EduAkcja.Tarkowski, A. z zesp. (2020). Problem wykluczenia cyfrowego w edukacji zdalnej. Warszawa: Fundacja Centrum Cyfrowe. Pozyskano z: https://centrumcyfrowe.pl/wp-content/uploads/sites/16/2020/03/Problem-wykluczenia-cyfrowego-w-edukacji-zdalnej-2020.pdfRaport Fundacji Imago „OPIEKA WYTCHNIENIOWA – DOBRE PRAKTYKI Z KRAJU I ZAGRANICY”. Raport z analizy efektów testowanego rozwiązania w ramach projektu: „Usługi przerwy regeneracyjnej dla opiekunów niepełnosprawnych osób zależnych”. Wrocław, 2019. Pozyskano z: http://fundacjaimago.pl/wp-content/uploads/Raport_final.pdf2(14)10612