Heroes – legionaries – Jews. An analysis of Jabotinsky and his writings

The article endeavors to demonstrate that Zionism was not merely an answer to anti-Jewish pogroms in Russia or a continuation of faith maintained by Jewish community but above all it was a change in the way of thinking supported as well as created by the mass media. It investigates the key concepts of the Zionist thought present in the press and discusses the key figures of newly invented Jewish tradition with reference to Max Scheler’s typology that distinguishes between a leader and a role model. The article also elaborates on the functions that the characters of Jabotinsky and Joseph Trumpeldor played in the press of Warsaw ghetto, namely, they embodied an ideal of a new Jew who does not shy from fight. Finally, it analyz es the texts written by Jabotinsky that advocated Zionism and points to his fascina tions with Polish literature and culture.DARIUSZ KONRAD SIKORSKI – dr hab., prof. Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik Zakładu Komunikacji Społecznej i Kulturowej w Instytucie Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa UG. Do jego szczególnych zainteresowań badawczych należy twórczość Romana Brandstaettera i kultura polskich Żydów okresu międzywojennego. Współredaktor – wraz z Tadeuszem Sucharskim – tomu zatytułowanego Przestrzenie lęku. Lęk w kulturze i sztuce XIX–XX wieku (Słupsk 2006). Autor następujących książek: Hermeneutyka symboli w prozie i rysunkach Brunona Schulza (Gdańsk 2000); Symboliczny świat Brunona Schulza (Słupsk 2004) oraz Spór o międzywojenną kulturę polsko-żydowską. Przypadek Romana Brandstaettera (Gdańsk 2011).Uniwersytet GdańskiBernstein I., Włodzimierz Żabotyński jako pisarz i myśliciel. Studium psychologiczno-literackie, Warszawa 1935.Fraenkel B., Pojęcie wydarzenia piśmiennego, przeł. N. Dołowy, w: Antropologia pisma. Od teorii do praktyki, redakcja Ph. Artières, P. Rodak, Warszawa 2010.Hagada. Opowiadania o wyjściu Izraelitów z Egiptu. Dwa pierwsze wieczory święta Pesach, Wiedeń 1927.Löw R., „Trylogia” w oczach krytyki hebrajskiej, „Pamiętnik Literacki” 2000, nr 4.Nie żyje przywódca Betaru, „Ha-Medina”, Wydawnictwo organizacji młodzieżowej Betar, [1941], w: Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy. Prasa getta warszawskiego: ugrupowania prawicowe, opracował M. Urynowicz, t. 20, Warszawa 2015.Scheler M., Wolność, miłość, świętość. Pisma wybrane z filozofii religii, przekł. G. Sowiński, przedmowa A. Węgrzycki, Kraków 2004.Sikorski D. K., Spór o projekt syjonistyczny w kulturze, w: tegoż, Spór o międzywojenną kulturę polsko-żydowską. Przypadek Romana Brandstaettera, Gdańsk 2011.Yerushalmi Y. H., Zachor. Żydowska historia i żydowska pamięć, przekł. z jęz. ang. M. Wójcik, Warszawa 2014.Żabotyński W., Dzieje Legjonu Żydowskiego, przeł. A. Rosenmann, Kraków 1935.Żabotyński W., Ideologia Bejtaru. Zarys Bejtarowskiego Światopoglądu, Lwów 1934.193