What do rabbis teach us about reading literature?

The text interpretation method derived from reading the Torah is doubtless a significant contribution of the Jewish tradition to culture, including Polish. Rooted in the Jewish identity, the method of dispute with God, oneself, or another Jew gave rise to a Talmudic, and consequently Midrash narration, with which interpretative discourse became also a tool of communicating faith. When the Midrash method is transferred to literary communication, we begin to see how powerful a word forged in text may be. Analysing The Nazarene by Eugene Zolli, chief rabbi of Rome, who used traditional Talmudic methods for the exegesis of the Gospels and certain Christian writings, this article presents the key features of Midrash reading as a text interpretation method.ADAM REGIEWICZ – dr hab. nauk humanistycznych, prof. Akademii Jana Długosza w Częstochowie, wykładowca WSD OO. Kapucynów w Krakowie; twórca Pracowni Komparatystyki Kulturowej AJD, zajmuje się transkulturowym badaniem średniowieczności, semiotyką i antropologią mediów oraz relacjami chrześcijaństwa i popkultury; autor między innymi prac: Kościół a spirytyzm; Harry Potter i nasze dzieci czyli przewodnik dla rodziców i nie tylko; Ślady obecności średniowiecznego wizerunku inkwizytora i «civitas diaboli» w polskiej literaturze fantasy po roku 1989; Kino a kultura w świetle antropologii współczesnej. Próba interpretacji kerygmatycznej; Widowiskowość i audiowizualność w dobie ponowoczesności. Kieruje Instytutem Filologii Polskiej AJD w Częstochowie.Akademia Jana Długosza w CzęstochowieBrzozowski S., Pamiętnik, Warszawa 1985.Buber M., Opowieści chasydów, tłum. P. Hertz, Poznań 1986.Frye N., Anatomia krytyki, tłum. M. Bokiniec, Gdańsk 2012.Haddad Ph., Mądrości rabinów, tłum. E. Burska, Warszawa 2012.Heschel A. J., Prorocy, tłum. A. Gorzkowski, Kraków 2014.Lifschitz D., Z mądrości chasydów. 600 opowieści o radości, nadziei i humorze z dawnych historii Izraela aby odnaleźć Boga i sobie samego, tłum. M. Dutkiewicz-Litwiniuk, Kielce 1998.Rąkowski G., Przewodnik po Ukrainie Zachodniej, część III, Ziemia Lwowska, Pruszków 2007.Rorty R., Kariera pragmatysty, w: U. Eco, R. Rorty, J. Culler, Ch. Brookes-Rose, Interpetacja i nadinterpretacja, red. S. Collini, tłum. T. Bieroń, Kraków 1996.Rosenzweig F., Gwiazda zbawienia, tłum. T. Gadacz, Kraków 1998.Rosik M., Rapaport I., Wprowadzenie do literatury i egzegezy żydowskiej okresu biblijnego i rabinicznego, Wrocław 2009.Sławek T., Vita femina. Dekonstrukcja jako styl krytyki, w: Interpretacje i style krytyki, red. W. Kalaga, T. Sławek, Katowice 1998.Synowiec J.S., Prorocy Izraela. Ich pisma i nauka, Kraków 1994.Zolli E., Nazarejczyk, tłum. I. Katolo, Gliwice 2015.Zolli E., Byłem rabinem Rzymu…, tłum. W. Węglarz, Kraków 2007.http://www.sztetl.org.pl/pl/article/brody/6,demografia/9710