Empatičnost delinkventnih adolescenata

Taking into account the findings of the negative correlation of empathy and delinquent behavior in adolescence, as well as the results of studies that show that the nature of this relationship varies depending on the components of empathy, a survey was conducted with the aim to determine whether delinquent adolescents differ from their peers in empathy, or whether there are statistically significant differences in the level of cognitive and affective components of empathy between these groups. The sample consisted of 120 male adolescents, divided into two groups. The first group consisted of young offenders who, at the time of the research, were located in the Correctional Home for Juveniles in Kruševac serving the educational measure of committal to an educational-correctional institution, while the other was a control group consisting of students of secondary vocational schools in Belgrade who did not have a history of delinquent behavior in terms of frequency, duration, and seriousness. Basic Empathy Scale was used for the assessment (BES; Jolliffe & Farrington, 2006). The obtained results confirm the general assumption that delinquent adolescents are less empathetic than their peers in secondary schools. On the total empathy scale delinquents generated statistically significantly lower scores than their peers, wherein the differences were also retained by controlling the age of subjects. When we look at the components of empathy, the results indicate that delinquent adolescents have lower cognitive, but not affective empathy than their peers. On the basis of previously obtained results practical implications for intervention planning of treatment and prevention of delinquency were derived.Uvažavajući saznanja o negativnoj povezanosti empatije i delinkventnog ponašanja u adolescenciji, kao i rezultate studija koji govore da priroda ove veze varira zavisno od komponente empatije, sprovedeno je istraživanje koje je imalo za cilj da utvrdi da li se delinkventni adolescenti razlikuju od svojih vršnjaka u empatičnosti, odnosno da li među ovim grupama postoje statistički značajne razlike u nivou kognitivne i afektivne komponente empatije. Uzorak je činilo 120 adolescenata muškog pola, razvrstanih u dve grupe. Prvu grupu činili su mladi izvršioci krivičnog dela koji su se u vreme istraživanja nalazili u Vaspitno-popravnom domu za maloletnike u Kruševcu na izdržavanju vaspitne mere upućivanja u vaspitno-popravnu ustanovu, dok su drugu, kontrolnu grupu činili učenici beogradskih srednjih stručnih škola koji nemaju istoriju delinkventnog ponašanja u terminima frekvencije, ozbiljnosti i trajanja. Procena empatičnosti je izvršena Skalom bazične empatije (Basic Empathy Scale - BES; Jolliffe & Farrington, 2006). Rezultati istraživanja su potvrdili opštu pretpostavku da su delinkventni adolescenti manje empatični nego njihovi vršnjaci iz srednjih škola. Na ukupnoj skali bazične empatičnosti delinkventi ostvaruju statistički značajno niže skorove nego njihovi vršnjaci, pri čemu se razlike zadržavaju i uz kontrolu uzrasta ispitanika. Kada se posmatraju komponente empatije, rezultati ukazuju da delinkventni adolescenti imaju nižu kognitivnu, ali ne i afektivnu empatičnost od svojih vršnjaka. Na osnovu dobijenih rezultata istraživanja izvedene su praktične implikacije za planiranje intervencija prevencije i tretmana delinkvencije