Penelope's granddaughters or feminist rewriting of fairy tales and myths as an escape from the tower of patriarchy

Praca stanowi analizę komparatystyczną dotyczącą feministycznego prze-pisywania baśni i mitów przez współczesne autorki, stąd też omówione zostały: Baśń o Sinobrodym Charlesa Perraulta, Krwawa komnata Angeli Carter, Kobieta ze szkła Caroline Lea, a także Anna In w grobowcach świata Olgi Tokarczuk oraz Penelopiada Margaret Atwood, pod względem prezentacji wizerunku kobiet kreowanego przez nie same, relacji między kobietami (relacja „siostrzana” i stosunek matka-córka) oraz obrazu mężczyzny ukazanego przez kobiety piszące. Główny nacisk interpretacyjny pada na przedstawienie postmodernistycznej strategii rewritingu jako narzędzia literackiego feministycznych autorek, stosowanego w celu rozbicia patriarchalnego obrazu płci żeńskiej i poszukiwania kobiecej genealogii, dlatego rozważania rozpoczynają się od krótkiego zaprezentowania nurtu feminizmu, z wyszczególnieniem feminizmu postmodernistycznego, stanowiącego odpowiedź na pytanie o stereotypy związane z kobiecością, a także przybliżenia kwestii uznania baśni i mitów za gatunki stanowiące materię twórczą kobiecych rewritingów, z analizą dotyczącą symbolicznego nazwania wymienionych pisarek wnuczkami mitologicznej Penelopy. W niniejszej pracy pojawia się także eksplikacja terminologiczna pojęcia rewriting, szczególnie na gruncie polskim, prezentacja stanu badań na temat prze-pisywania tekstów kanoniczych (oryginalnych) przez XXI-wieczne autorki oraz charakterystyka polskich przykładów feministycznych renarracji baśniowych i mitycznych, głównie powiązanych z baśnią o Sinobrodym. Każdy z omawianych utworów dotyka problemu próby rozbicia męskiego obrazu kobiecości uznawanej przez wieki za inną, a więc gorszą, stąd też główne bohaterki przedstawionych tekstów prezentują siebie jako silne i odważne jednostki, które z pomocą innych kobiet są w stanie zbuntować się przeciwko systemowi patriarchalnemu. Interesująca wydaje się również prezentacja męskich postaci, gdyż nie zostają one, jak mogłoby się wydawać, w pełni umniejszone i skrytykowane.Literatura nadal jest wybrakowana pod względem prezentacji kobiecości i kobiecej narracji. Kobieta, choć istnieje w kulturze od początku, to jednak nie zawsze była przedstawiana przez mężczyzn-pisarzy w pozytywny sposób. Feministyczne rewritingi współczesnych autorek mają na celu zmianę postrzegania kobiecości jako gorszej, spychanej na margines tradycji.The paper is a comparative analysis of the feminist re-writing of fairy tales and myths by contemporary female authors, hence discussed: Charles Perrault's The Bluebeard's Tale, Angela Carter's The Bloody Chamber, Caroline Lea's The Woman of Glass, as well as Olga Tokarczuk's Anna In in the Tombs of the World and Margaret Atwood's The Penelopiad, in terms of the presentation of the image of women created by themselves, the relationship between women (the 'sister' relationship and the mother-daughter relationship) and the image of man as portrayed by women writers.The main interpretative focus is on the presentation of the postmodern strategy of rewriting as a literary tool of feminist authors, used in order to break down the patriarchal image of the female sex and to search for a female genealogy, Therefore, the discussion begins with a short presentation of the current of feminism, including postmodern feminism, which is an answer to the question of stereotypes related to femininity, as well as a closer look at the recognition of fairy tales and myths as genres constituting the creative material of women's rewritings, with an analysis of the symbolic naming of the aforementioned writers as granddaughters of the mythological Penelope. In this work there also appears a terminological explication of the notion of rewriting, especially on the Polish ground, a presentation of the state of research on the rewriting of canonical (original) texts by twenty-first-century women authors and the characterisation of Polish examples of feminist renarrations of fairy tales and myths, mainly connected with the tale of Bluebeard. Each of the discussed works touches upon the problem of attempts to break down the male image of femininity, which has been considered different and therefore inferior for centuries, hence the main female characters in the presented texts present themselves as strong and courageous individuals who, with the help of other women, are able to rebel against the patriarchal system. The presentation of male characters also seems interesting as they are not, as it might seem, fully belittled and criticised. Literature is still lacking in terms of the presentation of femininity and the female narrative. Women, although they have existed in culture since the beginning, have not always been portrayed by male writers in a positive way. Feminist rewritings by contemporary female authors aim to change the perception of femininity as an inferior, marginalised tradition