Visions of Community in Space Colonization

Autorka pracy bada, jakie wizje przebiegu kolonizacji kosmosu i organizacji wspólnot są zawarte w tekstach kultury i zbiorowych wyobrażeniach. Analizuje ona trzy teksty kultury: powieść "Paradyzja" Janusza Zajdla, pierwszy sezon serialu "The Expanse" oraz powieść "Wydziedziczeni" Ursuli Le Guin. Pierwsza część pracy poświęcona jest zagadnieniom utopii i dystopii. Autorka przyjmuje tezę, że wyobrażenia o kolonizacji kosmosu są ufundowane właśnie na tym binaryzmie. Narracje osadzone w kosmosie w bliżej nieokreślonej przyszłości zapewniają prototypowe warunki dla narracji utopijnych: czasowe i przestrzenne oddalenie od znanej odbiorcom rzeczywistości. Z drugiej strony narracje dystopijne świadczą o teraźniejszych, zbiorowych lękach rzutowanych na kolonizację kosmosu.W spekulacjach na temat organizacji wspólnot, które zamieszkają w kosmosie pojawia się jeszcze druga opozycja: komunizm i kapitalizm. W następnych częściach pracy autorka przygląda się więc bliżej wybranym tekstom kultury, dostrzegając w nich cechy utopijne i dystopijne oraz analizując przedstawione systemy gospodarczo-społeczne i związane z nimi ideologie. "Paradyzja" jest interpretowana tu jako komunistyczna dystopia; "The Expanse" jako dystopia kapitalistyczna; zaś "Wydziedziczeni" jako podwójna, ambiwalentna utopia opisująca zalety obu systemów.Autorka traktuje teksty kultury jako fikcje spekulatywne, które dostarczają potencjalnych wizji przyszłości człowieka w kosmosie. Mogą więc stanowić narzędzie możliwe do wykorzystania podczas projektowania kolonizacji kosmosu.The author examines various types of visions of space colonisation and the organisation of communities presented in texts of culture and collective imaginations. In her analysis, she examines three works: the novel "Paradisia" by Janusz Zajdel, the first season of "The Expanse" series and the novel "The Dispossessed" by Ursula Le Guin.The first part of this paper is devoted to the issues of defining utopia and dystopia. The author argues that images of space colonisation are founded on this binary. Moreover, the narratives set in space and in an undefined future provide prototypical conditions for utopian narratives: temporal and spatial remoteness from the reality known to the audience. Dystopian narratives, on the other hand, are the indicative of present-day collective anxieties being projected onto the colonisation of space.Discussing the organisation of communities that will inhabit the space, another interesting opposition appears, i.e., communism and capitalism. Therefore, in the following sections of the paper, the author takes a closer look at the selected texts of culture, focusing especially on three aspects: utopian and dystopian features, the economic and social systems and the ideologies that may be associated with them. "Paradisia" is interpreted here as a communist dystopia; "The Expanse" as a capitalist dystopia; and "The Disinherited" as an ambiguous utopia, describing the advantages of both systems.The author treats texts of culture as speculative fictions that provide potential visions of the human future in space. Thus, they may be considered an effective tool for planning space colonization