Strumienie kooperencji w sektorze przewozów lotniczych w Unii Europejskiej

The second decade of the 21st century witnesses the emergence of an extended offer of air transport companies based in the European Union, which has not only blurred borders between business models of air operators, but also eliminated a possibility to clearly identify relationships that link airlines into partnership or competitive arrangements.The paper discusses spatial layout of the main streams of coopetition in the air transport sector in the European Union. We also examined factors that drive cooperation simultaneously with competition between the airlines and management strategies designed to restrict it. Possible directions of how the phenomenon is expected to evolve in Europe in the near future have also been drawn.The study has led to an unambiguous conclusion: capital consolidation of air carriers fosters competition between airlines representing a particular air holding company and airline alliances from the same multilateral constellation who do not have such links.Wzrost oferty przewozowej dokonany w drugiej dekadzie XXI w. przez przewoźników lotniczych posiadających siedziby w Unii Europejskiej spowodował zatarcie nie tylko różnic między modelami biznesowymi operatorów lotniczych, lecz także zanik klarownego rozróżnienia relacji łączących towarzystwa lotnicze: partnerstwa lub konkurencji.Celem artykułu jest przedstawienie układu przestrzennego głównych strumieni kooperencji w sektorze przewozów lotniczych w Unii Europejskiej. Zbadano czynniki nasilające jednoczesną współpracę i konkurencję między liniami lotniczymi oraz strategie zarządcze mające na celu jej ograniczenie. Oszacowano też możliwe kierunki rozwoju przedmiotowego zjawiska w Europie w najbliższych latach. Przeprowadzone badanie pozwala na wyciągnięcie następującego wniosku: konsolidacja kapitałowaprzewoźników nasila strumienie konkurencji między liniami lotniczymi należącymi do jednej grupy kapitałowej a towarzystwami z tej samej konstelacji wielostronnej, które takich związków nie zawarły