Wpływ czynników makroekonomicznych na skalę i dynamikę upadłości przedsiębiorstw w gospodarce polskiej i w województwie kujawsko-pomorskim

The paper examines macroeconomic factors that impact the scale and dynamics of business bankruptcies in the Polish economy and in Kujawsko-Pomorskie Province over the period 2001–2015. Bankruptcy is closely linked with macroeconomic circumstances, in which companies are established and in which they operate. As determinants of the scale of bankruptcies we can use macroeconomic parameters, such as: the number of companies registered in the REGON system, GDP growth rate, unemployment rate, rate of inflation, etc.In the study we used the number of declared bankruptcies of companies in a given year in Poland as a dependent variable. The basic research method applied in the paper is the econometric analysis of macroeconomic factors that impact the bankruptcy of businesses in the Polish economy and in Kujawsko- Pomorskie Province. In addition, we also used the descriptive analysis. We based our study on binding legal regulations and literature in the field of bankruptcy of companies. Estimated parameters of the model demonstrate that the number of bankruptcies in Poland is strongly dependent on a number of macroeconomic parameters. The most important of them include: the size of unemployed population, inflation rate, gross profitability ratio of companies, U. S. dollar exchange rate, and exports. In the Kujawsko-Pomorskie Province it is strongly conditioned by: regional GDP, euro exchange rate,and the interest rate. Linear trend in analysed data also turned out to be relevant. Common determinants included only the interest rate and different exchange rates.Celem artykułu jest dokonanie analizy czynników makroekonomicznych wpływających na skalę oraz dynamikę upadłości przedsiębiorstw w gospodarce polskiej oraz w województwie kujawsko-pomorskim, w latach 2001–2015. Zjawisko upadłości jest ściśle związane z uwarunkowaniami makroekonomicznymi, w których powstają i funkcjonują podmioty gospodarcze. Jako determinanty skali upadłości można przyjąć takie parametry makroekonomiczne, jak: liczba przedsiębiorstw zarejestrowanych w systemie REGON, stopa wzrostu PKB, stopa bezrobocia, stopa inflacji itp.W przeprowadzonym badaniu jako zmienna objaśniana wykorzystana została liczba ogłoszonych upadłości przedsiębiorstw w Polsce w danym roku. Podstawową metodą badawczą zastosowaną w artykule jest ekonometryczna analiza czynników makroekonomicznych, wpływających na upadłość przedsiębiorstw w gospodarce polskiej oraz województwie kujawsko-pomorskim. Ponadto zastosowano również analizę opisową. Wykorzystano do tego obowiązujące przepisy prawa oraz literaturę przedmiotu z zakresu upadłości przedsiębiorstw. Oszacowane parametry modeli wykazały, że liczba upadłości w Polsce jest silnie determinowana przez wiele parametrów makroekonomicznych gospodarki. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć: liczbę bezrobotnych, stopę inflacji, współczynnik rentowności brutto przedsiębiorstw, akumulację, kurs dolara oraz eksport. Natomiast w województwie kujawsko--pomorskim jest silnie uwarunkowana przez: regionalne PKB, kurs euro i stopę procentową. Istotne okazało się również występowanie w analizowanych danych trendu liniowego. Determinantami wspólnymi okazały się jedynie stopa procentowa i różne kursy walut