Komana Arkeolojik Araştırmaları, Uzaktan Algılama Uygulamaları Ve Malzeme Analizi

Tokat Merkez İlçe’de yer alan Komana antik kentinde arkeolojik araştırmalar 2004 yılından bu yana Yerleşim Arkeolojisi Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç.Dr.Burcu Erciyas tarafından ODTÜ BAP, Tübitak, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Tokat Valiliği desteği ile sürdürülmektedir. 2009 yılına kadar yüzey araştırması ve jeofizik araştırmalar yürütülmüş olan alanda 2009 yılından itibaren kazı çalışmaları başlatılmıştır. Proje kapsamında son 3 yılda ağırlıklı olarak, kazı çalışması, çevresel verilerin değerlendirilmesi, jeoarkeolojik araştırmalar ve antropolojik çalışmalar yürütülmüştür. Antik kentin kentsel yerleşimi 2km’lik bir alana yayılmaktadır. Kentin kalıntıları Yeşilırmak nehrinin derin alüvyonları altında bulunduğundan arkeolojik verilerin yüzeyde temsilleri zayıftır. Bu sebeple 2005 ve 2006 yıllarında jeofizik araştırmalar yapılmış ancak bu çalışmalar sınırlı bölgelerde yürütülebilmiştir. Kazı çalışmaları başladığından bu yana Komana kenti ile ilgili bilgilerimiz artmış, topoğrafya ile kent arasındaki ilişkiler açıklık kazanmaya başlamıştır. Önermekte olduğumuz projenin amacı Komana arkeolojik araştırmalarının daha ileriye götürülebilmesi için yüzey araştırması, jeofizik yöntemlerle toprak altı taramaları ve uydu görüntüsü ile topoğrafya-arkeolojik alan ilişkilerinin tanımlanmasıdır. Yüzey araştırmaları Komana’daki yerleşim dokusunun yayılımının daha iyi anlaşılabilmesine yardımcı olacaktır. Arkeolojik malzeme yoğunlukları tesbit edilecek, bu yoğunlukla kronolojik veriler karşılaştırılacak, böylelikle kentin farklı dönemlerde, farklı alanlarında gerçekleştiği tahmin edilen yerleşim düzenleri ortaya konabilecektir. Jeofizik yöntemlerle kentin yapısal ögelerinin yayılımı anlaşılacak, olası sokak dokusu, kamusal ve domestik yapılar ve mahalleleri tesbit edilecektir. Uydu görüntüleri yardımı ile de jeofizik uygulama yapılamayan bölgelerdeki kalıntılar tesbit edilecektir. Jeofizik veriler, yoğun yüzey araştırması yapılan alanlarla uydu görüntüsü karşılaştırılacak, uydu görüntüsünün bölgede uzaktan algılama yöntemi ile yapılabilecek ileri araştırmaların potansiyelini ortaya koyacaktır. Böylece zarar vermeyen yöntemler kullanılarak ve kazı yapmadan Komana ile ilgili bilgilerimiz artacak, ileride yapılacak kazılara ışık tutacak neticeler alınacaktır. Kazı çalışmaları geçtiğimiz üç yıl içerisinde çok sayıda buluntu ele geçmesini sağlamış bu buluntulardan bir kısmı malzeme analizi potansiyeli ortaya koymuştur. Bugüne kadar 10 adet harç ve 28 adet seramik örneği malzeme ve teknoloji analizi amacı ile toplanmıştır. Bu örneklere yenilerinin eklenmesi beklenmektedir. Harç ve seramik örnekleri kimyasal ve minerolojik analizlere tabi tutularak hem Komana’da teknolojik kapasite hem de hammadde temini konularında bilgi elde edilmesi umulmaktadır