7 Haziran dan 1 Kasım a Alevilerin Siyasi Tutumları

Biri öncekinin tekrarı iki genel seçime tanıklık ettiğimiz 2015 yılı Türkiye siyasal tarihine sancılı dönemlerden biri olarak kaydedildi. Bu sürecin en önemli gelişmelerinden biri Halkların Demokratik Partisinin (HDP) 7 Haziran Genel Seçimlerine parti olarak gireceğini açıklaması oldu. Böylece demokratikleşme sürecinin önündeki en büyük engellerden biri olarak gördükleri seçim barajının çevresinden bağımsız adaylarla dolaşma stratejisi yerine 2011 12 Eylül Referandumu sonrasında güçlenen bu engelin kaldırılması talebini geri dönülmez bir şekilde Türkiye’nin gündemine almış oldular. Nitekim, Türkiye’nin siyasi fay hatları ekseninde gelenekselleşmiş seçmen davranışı geliştirmiş farklı toplumsal kesimler HDP’nin bu kararıyla önemli bir tartışma sürecine girdi. Bu kesimlerden biri olan Aleviler kendilerini siyasi bir açmazın eşiğinde buldular. Bir yanıyla, 2002 Genel Seçimleri süreci ve sonrasında yaşadıkları siyaseten sahipsizlik hissiyatı Kılıçdaroğlu’nun Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) genel başkanı olduğu 2010 yılından sonra kısmen onarılmış, 2009 yılında “Çatı Partisi Girişimi” olarak başlatılan ve ertesi yıl Eşitlik ve Demokrasi Partisi (EDP) olarak sonuçlanan arayışlar son bulmuştu. Fakat, diğer yandan 2011 Anayasa Referandumu ile siyasetinin içine girdiği kriz 2013 Gezi Protestoları süreciyle birlikte beklenmedik ve keskin bir şekilde açığa çıkmış, gösterilerin bir “Alevi İsyanı” olup olmadığı tartışılmıştı. Yükselen güvensizlik hissiyatıyla birlikte Aleviler CHP’nin siyasi daralmaya bir seçenek oluşturamamasına karşın, geleneksel tutumdan vazgeçmek konusundaki çekincelerle birlikte HDP’nin çağrısına kulak kabartmıştı. Bu tebliğ, Alevilerin 2015 yılında yapılan her iki seçimde gösterdiği seçmen davranışlarını, özellikle de HDP ile kurulan ilişki üzerinden ele almaya çalışacak. Alevilerin 2015 gerçekleştirilen seçimlerde takındıkları tutum(lar) değerlendirilirken hem Alevi örgütlenmesinin temel özneleri olan Alevi derneklerinin seçim süreçlerindeki konumları, hem HDP’den seçilmiş Alevi milletvekillerinin değerlendirmeleri hem de Alevi yerleşim yerlerinden elde edilen temsili seçim sonuçları göz önünde bulundurulacak. Tebliğ, Alevilerin seçmen davranışlarını incelerken bir kültürel topluluğun siyasal süreçlerde hangi saiklerle nasıl farklı kararlar alabileceğini bir yandan o kültürel topluluğun etno-dilsel farklılıkları bir yandan da ülke siyasetinin güncel gelişmelerini ve toplumsal dönüşümlerini göz önünde bulundurarak değerlendirmeye çalışacaktır. Bu anlamda, seçim süreci içindeki gündelik tartışmaların ötesine geçerek Gezi Hareketi sonrası Türkiye’nin yaşadığı toplumsal dönüşüm, Suriye İç Savaşının Türkiye’ye yansımaları ve çözüm süreci de arka planda olacak şekilde Alevilerin 7 Haziran ve 1 Kasım seçimlerinde nasıl bir politik pozisyon aldıkları tartışılmaya çalışılacaktır