Ortaokul matematik öğretmen adaylarının dikey matematikselleştirme sürecinin bir matematiksel modelleme etkinliği bağlamında incelenmesi

Matematik okuryazarlığı; OECD’nin 2003 raporunda “matematiğin önemini tanımlama ve anlama, sağlam temellere dayanan yargılara varma, yapıcı, ilgili ve duyarlı bir vatandaş olarak kendi ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde matematikle ilgilenme ve matematiği kullanma konularında bireyin kapasitesi” şeklinde tanımlanmaktadır. Bireylerin günlük hayatlarında, iş-okul yaşamlarında karşılaştıkları matematiksel içerik, süreç ve durumlarda yetkin olabilmelerinin gerekliliği ve önemi matematik okuryazarlığının ortaya çıkış nedenleri olarak görülebilir (Özgen ve Bindak, 2008). Ülkemizde matematik eğitimi ile bireylerin bilgilerle donatılmasından ziyade günlük hayatlarında matematiği kullanmaları ve karşılaştıkları problemlerin çözümünü sağlayacak becerilerin kazandırılmasını amaçlamaktadır. Bu doğrultuda matematik okuryazarlığı, matematik eğitiminin genel amaçları içerisinde yer almaktadır (MEB, 2005). Ayrıca öğrencilerdeki matematiğin sıkıcı, zor, sevilmeyen ve korkulan bir ders olduğu (Aksu, Demir ve Sümer, 1998) algısının kırılabilmesi için öğrencilere matematiğin eğlenceli yüzünün ve günlük hayatta matematikle iç içe olduklarının öğretilmesi hedeflenmektedir. Hedeflenen bu becerilerin gerçekleştirilmesi özellikle öğretmenlerin sorumluluğundadır (Özgen ve Bindak, 2008). Bu doğrultuda okullarda öğrencilere matematik okuryazarı niteliği kazandıracak olan öğretmen veya öğretmen adaylarının öncelikle kendilerinin matematik okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi, gerekli iyileştirmelerin yapılması önemlidir (Güneş ve Gökçek, 2013). Araştırmada ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematiksel okuryazarlığa ilişkin öz-yeterlik düzeyleri cinsiyet, sınıf düzeyi ve başarı ortalaması değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 eğitim öğretim yılında bir devlet üniversitesinde ilköğretim matematik öğretmenliği bölümünde okuyan 217 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgiler Formu ile Özgen ve Bindak (2008) tarafından geliştirilmiş olan “Matematik Okuryazarlığı Öz yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde nicel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi sonucunda cinsiyete göre ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematik öz yeterlik puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Sınıf düzeyinde yapılan Kruskal Wallis ikili karşılaştırma testleri sonucunda 2.,3. ve 4. sınıfa devam eden öğretmen adaylarının matematik öz yeterlik puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunamazken, 1. Sınıf öğrencileri ile 2., 3., ve 4. sınıf öğrencileri arasında 2.,3. ve 4. sınıflar lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Akademik başarı yönüyle yapılan karşılaştırmalarda ise gruplar arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Bu farklılıkların hangi gruplar arasında olduğu Mann Whitney U testi ile ikişerli olarak karşılaştırılmıştır. İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematik öz yeterlik puanları arasında akademik başarı ortalaması yönüyle 60-70 arasında olan öğrencilerin oluşturduğu 3.grup ile 70-80 arası olan 4.grup arasında ve 4.grup ile akademik başarı ortalaması 80-90 arasında olan öğrencilerin oluşturduğu 5.grup arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Araştırmada, sınıf değişkenine göre istatistiksel açıdan fark çıkmamasına rağmen, sınıf düzeyleri arttıkça öğrencilerinin matematik okuryazarlığı öz-yeterlikleri puanlarının da arttığı görülmüştür. Araştırmada, ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematik öz yeterlik puanları arasında cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark bulunamamıştır. Altıntaş vd., (2012), Soytürk (2011)’ün çalışmalarında ulaştıkları öğretmen adaylarının, matematik okuryazarlığı öz-yeterlik düzeylerinin cinsiyete göre farklılaşmadığı sonucuyla benzerlik göstermektedir. Öğretmen adaylarının matematik okuryazarlığı özyeterlik düzeylerinin öğrenim görmekte oldukları sınıf değişkenine göre farklılaşmadığı belirlenmiştir. Bu sonuç Soytürk (2011)’ün öğretmen adaylarının ve Özyürek (2010)’in lise öğrencilerinin matematik öz-yeterlik inancının sınıf değişkenine göre farklılaşmadığı sonucuyla örtüşmektedir