Genç yeti̇şki̇nlerde ki̇şi̇li̇k bozukluğu i̇nançlarının oluşumu ve aktarımında ai̇lesel ve psi̇kodi̇nami̇k faktörler

The main goal of this study is to investigate the psychodynamic factors (i.e., separation-individuation difficulties, proneness to shame and anger) and related familial dynamics (i.e., perceived parenting practices, role reversal experiences with parents, parental personality disorder beliefs) that contribute to the formation of distorted personality beliefs (i.e., "deprecating", "inflated", and "ambivalent") in young adults. In the first study, the psychometric characteristics of "Relationship with Parents Scale" (RPS) retrospectively measuring the role reversal experiences of individuals with their parents were tested on a sample consisting of 319 participants aged between 18 and 63 (M = 32.75, SD = 10.68). The reliability and validity of the Turkish RPS were satisfactory. In the second study, the relations among the measures of the study and the mediating role of early parental experiences of the offspring in the transmission of personality disorder beliefs from parents to the offspring were investigated. The sample of this study composed of 535 young adults (381 females, 154 males) with the ages of 18 and 25 (M = 20.51, SD = 1.75) and their mothers and fathers. Personality belief categories showed both distinctive and similar features concerning early rearing styles, role reversion, emotions, and separation-individuation difficulties in young adults. Moreover, the poor parental experiences had a mediating role in the transmission of personality disorder beliefs from mothers to daughters and from fathers to sons. The findings were discussed under the consideration of existing literature as well as strengths and limitations of the study and directions for future studies.Bu çalışmanın temel amacı genç yetişkinlerde çarpıtılmış kişilik inançlarının oluşmasına katkıda bulunan psikodinamik (ayrışma-bireyleşme güçlükleri, utanç ve öfke yatkınlığı) ve ilişkili ailesel faktörleri (erken dönem algılanan ebeveynlik biçimleri, ebeveynler ile rol değişim deneyimleri, ebeveynlerdeki kişilik bozukluğu inançları) araştırmaktır. Bu kapsamda, ilk çalışmada, bireylerin çocukluk ve ergenlik döneminde anne ve babaları ile rol değiştirme deneyimlerini ölçen Ebeveynlerle İlişki Ölçeğinin (EBÖ) psikometrik özellikleri, 18-63 yaş arası (O = 32.75, SS = 10.68) 319 katılımcıdan oluşan bir örneklem üzerinde test edilmiştir. Türkçe ölçeğin güvenirlik ve geçerlik değerleri tatmin edici düzeyde bulunmuştur. İkinci çalışmada ise araştırmanın değişkenleri arasındaki ilişkiler ve çocuğun ebeveynleri ile olan erken dönem yaşantılarının kişilik bozukluğu inançlarının ebeveynden çocuğa aktarılmasındaki aracı rolü araştırılmıştır. Bu çalışmanın örneklemini, 18 ve 25 yaşlarındaki (O = 20.51, SS = 1.75) 535 genç yetişkin (381 kadın, 154 erkek) ve onların anne ve babaları oluşturmuştur. Araştırmanın sonuçları, farklı kişilik bozukluğu inanç biçimlerinin, erken dönem yetiştirilme tarzları, ebeveynler ile rol değişim öyküsü, duygusal yatkınlıklar ve de ayrışma-bireyleşme güçlükleri bakımından hem benzer hem farklılaşan özellikler sergilediğini göstermiştir. Bunun yanı sıra anne ve babalardaki kişilik bozukluğu inançlarının, çocuklarının erken dönem ebeveynlik yaşantıları ile cinsiyete özgü bir şekilde ilişkilendiği görülmüştür. Olumsuz erken dönem ebeveynlik yaşantılarının kişilik bozukluğu inançlarının annelerden kızlarına, babalardan oğullarına aktarılmasında aracılık rolü oynadığı bulunmuştur. Çalışmanın bulguları, mevcut literatürün yanı sıra çalışmanın güçlü yönleri ve sınırlılıkları ve gelecekteki çalışmalar için öneriler dikkate alınarak tartışılmıştır.Ph.D. - Doctoral Progra