Kireçtaşı rezervuarlarda formasyon hasarının ( Formation damage ) tespit edilmesi ve petrol üretimine etkisinin incelenmesi

TÜBİTAK YDABÇAG15.12.1998Petrol rezervuarlarmda su enjeksiyonu sırasında, formasyon hasarının kuyuların su Tektivitesini azaltması önem kazanmaktadır. Formasyon içerisindeki meydana gelen reaksiyonları en iyi belirleyen parametre akan sıvının pH'mdaki değişimdir. Yüksek gözenekli ortamda askıda kum taneciklerinin çökelmesiyle formasyon hasan meydana gelmekte ve askıda taneciklerin gözenekleri tıkamasına neden olmaktadır. Formasyon hasarının ölçülerinden biriside, geçirgenlik azalıtmdır. Deneysel çalışma kireçtaşı ortamda öteleme deneyleri yapılarak gerçekleştirilmiştir. Üretilen suyun pH'ı ve Cl konsantrasyonu gözenekli ortamın çıkışında ölçülmüştür. Tuzlu sular sodyum, kalsiyum ve potasyum tuzlarından (NaCl, CaCl2, KC1) hazırlanmıştır. Kireçtaşı formasyonlarda, enjeksiyonda kullanılan formasyon suyu veya yapay olarak farklı konsantrasyonlarda hazırlanan tuzlu su formasyonda geçirgenlik azalımma neden olmuştur. Üretilen suyun pH'ının ölçülmesiyle yüksek pH değerlerinin geçirgenliği azalttığı ve formasyonda gözeneklerde tıkanma meydana geldiği ve neticesinde formasyon hasarının oluştuğu tebit edilmiştir. Alkali öteleme deneylerinde, geçirgenlik azalımımn yüksek pH'lı sıvıların formasyon ile teması sonucunda meydana geldiği gözlenmiştir. NaCl, KC1 ve CaCl2 karışımlanyla yapılan deneylerde geçirgenlik azalımımn engellendiği ve petrol üretiminin arttığı gözlenmiştir. Tuz konsantrasyonunun kritik tuz konsantrasyonu altına düşmesi durumunda, kil taneciklerinin serbest kalarak, enjeksiyon suyu ile birlikte hareket ettikleri ve gözenekleri tıkayarak, geçirgenlik azalımma neden olduğu ve formasyon hasarı meydana getirdiği gözlenmiştir