Sınıraşan boru hatlarından meydana gelen çevresel kirlenmenin belirlenmesi ve uygulanacak milli ve milletlerarası hukuk

Regarding historical tendency and today̕s future estimations, the global demand of petroleum is expected to reach a huge amount and this will be supplied by fossil fuels. Turkey̕s geographic location will make it an optimum route for transportation between the energy-rich Caspian regions, and the energy-consuming nations of Europe. Therefore, the transboundary pipeline, the most efficient means of transporting large quantities of hydrocarbons across long distances over land, will gain importance and the decision of a route through Turkey is a logical selection. However, despite all the security measures, pipelines have caused much significant environmental pollution due to accident, intention or negligence. Law is the major applied tool for compensating this environmental pollution and for determining the liable person or organization. According to international law, the rights and obligations of the source State and potentially affected states should be defined in such a way that all transit states can proceed with their operations. Moreover, the source state acts in compliance with its international obligations and adopts the necessary regulations in order to safeguard that the person in control of a potentially harm-causing activity has to bear the costs of additional measures to comply with those regulations. However, if the source state acts in violation of its international obligations, not the person in control of the activity but the state would be primary liable ex delicto. Equally significant, Turkey requires some changes in the existing laws and additional new regulations for constituting more effective Turkish Liability law and being a reference source for internationally liability law. Regarding hazardous facilities, Turkey needs some common provisions to derive new solution possibilities and to identify some criteria for cases in the future.Tarihsel sürece ve bugünkü tahminlere göre, dünya petrol ihtiyacı büyük miktarlara ulaşacak ve bu ihtiyaç fosil yakıtlarından sağlanacaktır. Türkiye’nin jeografik konumu bakımından enerji zengini Hazar bölgesi ile tüketici Avrupa arasında en optimal taşıma yolunu oluşturmaktadır. Bu da, karadan büyük miktarda petrolü uzak mesafelere verimli şekilde taşıyan, sınıraşan boru hatlarının Türkiye için büyük önem kazanacağını göstermektedir. Fakat alınan bütün önlemlere rağmen boru hatları, ihmal, kaza veya kasıt sonucu ciddi çevresel kirlenmelere yol açmaktadır. Hukuk ise, bu çevresel kirlenmelerin tazmin edilmesinde ve sorumlu kişiyi veya kuruluşu saptamada başvurulacak başlıca kaynaktır. Uluslararası hukuka göre, bütün transit ülkelerin faaliyetlerini yürütebilecekleri şekilde, kaynak ülkenin ve etkilenebilecek ülkenin hak ve yükümlülükleri belirlenmelidir. Yapılan düzenlemelere uymak için ek önlemlerin bedeline tahammül eden potansiyel tehlikeli işletmenin kontrolörünü korumak için kaynak ülke, uluslararası yükümlülüklerine uygun davranır ve gerekli düzenlemeleri kabul eder. Fakat, eğer kaynak ülke uluslararası yükümlülüklerini ihlal ederse, işletmenin kontrolörü değil, yükümlülüklerini ihlal eden ülke birincil derecede sorumlu olur. Türk hukuku incelendiğinde, hem daha etkili bir Türk sorumluluk hukuku oluşturulması hem de hala tartışılan uluslararası hukuka bir referans kaynağı olması için Türkiye’nin mevcut kanunlarda bazı değişikliklere ve bazı ek düzenlemelere ihtiyacı vardır. Tehlikeli işletmeler ele alındığında ise, Türkiye’nin acil olarak yeni çözüm olanakları yaratacak ve gelecekte ortaya çıkabilecek olaylara uygulanabilecek kriterleri belirleyecek genel hükümlere ihtiyacı vardır.M.S. - Master of Scienc